Dy vendet fqinje janë në mosmarrëveshje për çështje të ndryshme, por kryesisht për vrasjet masive të vitit 1915 të rreth 1.5 milionë armenëve në Perandorinë Osmane, përcjell UBT News.
Të dërguarit nga Turqia dhe Armenia në Moskë do të zhvillojnë raundin e parë të bisedimeve të cilat synojnë normalizimin e lidhjeve të premten. Me këtë lëvizje, Armenia pret vendosjen e marrëdhënieve diplomatike dhe rihapjen e kufijve pas dekadash armiqësie.
Turqia dhe Armenia nuk kanë pasur lidhje diplomatike apo tregtare për 30 vjet dhe bisedimet janë përpjekja e parë për të rivendosur lidhjet që nga një marrëveshje e paqes e vitit 2009. Kjo marrëveshje nuk u ratifikua kurrë dhe lidhjet kanë mbetur të tensionuara.
Armenia thotë se vrasjet e vitit 1915 përbëjnë një gjenocid. Turqia pranon se shumë armenë që jetonin në Perandorinë Osmane u vranë në përleshjet me forcat osmane gjatë Luftës së Parë Botërore, por kundërshton shifrat dhe mohon se vrasjet ishin orkestruar sistematikisht ose përbëjnë një gjenocid.
Gjatë konfliktit të Nagorno-Karabakut të vitit 2020, Ankaraja mbështeti Azerbajxhanin dhe akuzoi forcat etnike armene për pushtimin e territorit azerbajxhanas.
Agjencia ruse e lajmeve TASS citoi ministrinë e jashtme të Armenisë të thoshte të enjten se Jerevani priste që bisedimet e fundit të çonin në vendosjen e marrëdhënieve diplomatike dhe hapjen e kufijve të mbyllur që nga viti 1993.
Pavarësisht mbështetjes së fortë nga SHBA-të për normalizimin e raporteve, e cila ka një diasporë të madhe armene dhe zemëroi autoritetet turke vitin e kaluar duke iu referuar vrasjeve të vitit 1915 si “gjenocid”, analistët thonë se bisedimet do të jenë të ndërlikuara.
Presidenti i Turqisë, Rexhep Tajip Erdogan, tha se Armenia duhet të krijojë lidhje të mira me Azerbajxhanin, në mënyrë që përpjekjet e normalizimit të japin rezultate.
Emre Peker, një drejtor me qendër në Londër në Eurasia Group, tha se një qasje e kujdesshme e fokusuar në arritjet e shpejta pritej nga të dyja palët për shkak të ndjeshmërisë së vjetër, duke shtuar rolin e Rusisë, e cila ndërmjetësoi armëpushimin e Nagorno-Karabakut dhe është aktori dominues në rajoni, do të ishte kyç.
“Bisedimet ka të ngjarë të hapin rrugën për më shumë diskutime në muajt e ardhshëm. Por ofrimi i një pakti gjithëpërfshirës dhe afatgjatë do të jetë i vështirë për shkak të natyrës së shumëanshme të bisedimeve dhe kufizimeve të brendshme politike në të dy vendet”, tha ai.
“Sfida më e madhe do të vijë nga çështja e pajtimit historik” tha Emre Peker, drejtor me qendër në Londër në Eurasia Group./UBTNews/