Tirana, qyteti i mrekullive arkitektonike, po përballet me një moment tronditës. Në kryeqytet, një ikonë e kohëve të kaluara po shembet nga harta e qytetit. Ish-godina e Agjencisë Telegrafike Shqiptare (ATSH), e njohur si 7-katëshi, po përgatitet për një rrënim të trishtë.
Ndërtuar në vitin 1976 nga arkitekti Maks Velo, ky monument do të humbasë gjurmët e tij në qytetin e Tiranës. E vlerësuar për vlerat historike dhe arkitektonike, ajo mori statusin “Monument kulture i kategorisë së dytë” në vitin 2007, veçanërisht për fasadën e saj të përbërë prej xhamit.
Një histori me të vërtetë të shkëlqyer, e shkruar nga dora e një arkitekti të shquar, godina e ish-ATSH-së, e cila për vite ka qenë një simbol i qytetit, tani po humbet ndjeshëm nga harta e Tiranës.
Por përtej raporteve teknike dhe vendimeve institucionale, zëra të ndryshëm janë ngritur në debat për fatin e kësaj ndërtese historike. Disa ekspertë dhe inxhinierë vlerësojnë se godina është e sigurt dhe nuk ka pësuar dëme nga tërmeti i 26 nëntorit. Sidoqoftë, vendimi për shembjen e saj është marrë dhe së shpejti kjo ikonë do të zhduket nga qyteti.
Të gjitha këto ndodhin ndërsa qyteti po përjeton një fazë të madhe rindërtimi pas tërmetit të 2019-s. Ish-ATSH, e cila dikur zinte një vend të veçantë në qiellin e kryeqytetit, do të zëvendësohet nga një kompleks modern për zyrat e administratës publike.
Por, shembja e ish-godinës së ATSH-së nuk ka lënë pa shqetësuar komunitetin e arkitektëve dhe përdoruesve të godinave të ngjitur. Shqetësimet për sigurinë e strukturës dhe për ndikimin e mundshëm në godinat e tjera janë të lartë. Ky proces ka shtuar edhe më tepër tensionin midis institucioneve dhe opinionit publik.
Shembja e ish-godinës së ATSH-së u paralajmërua në mars të këtij viti nga kryebashkiaku Erion Veliaj, gjatë një inspektimi në Bulevardin “Zogu I”, ku ishte i pranishëm edhe kryeministri Edi Rama. Ky veprim sjell me vete diskutime të forta dhe kontroversa për fatin e trashëgimisë arkitektonike të qytetit të Tiranës dhe planet për ndërtim të reja në kryeqytetin shqiptar.
Ndërsa kjo histori po krijon mjaft debate dhe spekulime, vëzhguesit presin me padurim të shikojnë si do të zhvillohet kapitulli i ardhshëm për këtë ndërtesë të rëndësishme të kulturës dhe arkitekturës së Tiranës. /UBTNews/
©️ D.E
