Shkencëtarët kanë zhvilluar një test gjaku “ të ndjeshëm” që zbulon shenja të tumorëve kancerogjenë vite para se të shfaqen simptomat e para, një avancim që çon në rezultate më të mira trajtimi për pacientët.
Kërkuesit nga Universiteti Johns Hopkins në SHBA zbuluan se materiali gjenetik që hedhin tumorët mund të zbulohet në qarkullimin e gjakut shumë para se pacientët të marrin diagnozën e parë.
Studimi, i publikuar në revistën Cancer Discovery, zbuloi se këto mutacione gjenetike të shkaktuara nga kanceri mund të zbulohet në gjak deri në tre vjet përpara për disa pacientë.
“Tre vjet më herët ofrojnë kohë për ndërhyrje. Tumorët ka të ngjarë të jenë shumë më pak të avancuar dhe më të mundshëm të kuruar,” tha Yuxuan Wang, bashkëautor i studimit.
Shkencëtarët analizuan mostra plazme të gjakut të mbledhura nga pjesëmarrësit e studimit të financuar nga NIH për të hetuar faktorët e rrezikut për sulmin në zemër, goditjen në tru, dështimin e zemrës dhe sëmundje të tjera kardiovaskulare, raporton The Independent.
Shkencëtarët zhvilluan teknika të saktë të sekuestrimit të gjenomit për të analizuar mostrat e gjakut nga 52 pjesëmarrës të studimit të mëparshëm. Një foto tregon tubat e mbledhjes së gjakut gjatë një dhurimi gjaku (AFP përmes Getty Images).
Njëzet e gjashtë nga pjesëmarrësit u diagnostikuan me kancer brenda gjashtë muajve pas mbledhjes së mostrave, 26 të tjerët që nuk u diagnostikuan shërbyen si grup kontrolli për krahasim. Tetë nga 52 pjesëmarrësit morën rezultate pozitive në një test laboratorik për zbulimin e hershëm të kancerit që u zhvillua në kohën kur u morën mostrat e tyre të gjakut.
Testi MCED është projektuar për të zbuluar kanceret e shumta në stadet e tyre të hershëm nga një mostër e vetme gjaku, duke analizuar molekulat e nënshkrimit të kancerit në gjak, duke përfshirë ADN-në dhe proteinat.
8 u diagnostikuan me kancer brenda katër muajve pas mbledhjes së gjakut, 6 nga 8 pjesëmarrës, u morën mostra gjaku rreth 3 deri në 3.5 vjet para diagnozës. Në katër nga këto raste, mund të identifikoheshin mutacione të lidhura me rritjen e tumorit në mostrat e tyre të mëhershme të gjakut.
Gjetjet tregojnë “premtimin e testeve MCED për të zbuluar kanceret shumë herët,” thonë shkencëtarët.
Kjo mund të çojë në teste gjaku më të standardizuara për të ekranizuar njerëzit çdo vit ose çdo dy vjet, që mund të rrisin zbulimin e hershëm dhe të parandalojnë kanceret që të bëhen tumorë të papërballueshëm ndaj trajtimit.
“Ky rezultat tregon se është e mundur të zbulohet ADN-ja e qarkullimit të tumorëve më shumë se tre vjet përpara diagnozës klinike, dhe ofron ndjeshmërinë e nevojshme për këtë qëllim,” shkruan shkencëtarët.
“Zbulimi i kancerit vite përpara diagnozës klinike mund të ndihmojë në ofrimin e menaxhimit me një rezultat më të favorshëm,” tha edhe Nickolas Papadopoulos, një tjetër autor i studimit.
Shkencëtarët shpresojnë që gjetjet të mund të verifikohen në një provë më të gjerë që përfshin më shumë pjesëmarrës.