Gjatë këtij viti është rritur numri i raportimeve nga sinjalizuesit në Kosovë. Pavarësisht kësaj, ata dënohen apo ndëshkohen me humbje të vendit të punës, në vend se të mbrohen nga institucionet.
Kështu u tha në konferencën e organizuar nga Iniciativa për Drejtësi dhe Transparencë për mbrojtjen e sinjalizuesve.
Menaxheri i projektit “Sinjalizuesi” nga organizata jo qeveritare Iniciativa për Drejtësi dhe Transparencë, Bujar Ejupi tha se nga monitorimet e bëra del se ka zero përkrahje për sinjalizuesit nga institucionet, për çka shton se këto të fundit mbrojnë zyrtarët që kanë qenë të raportuar nga sinjalizuesit.
“Sinjalizuesit, të gjithë ata që kanë raportuar për korrupsion, keqpërdorime ndër vite kanë gëzuar shumë pak të drejta, shumë pak mbrojtje. Në vitin 2019 ka ardhur një ligj, është aprovuar një ligj që është menduar se do të ketë një efekt shumë më të mirë për sinjalizuesit, por prej asaj kohe deri tash mund të themi me gjithë sigurinë se ai ligj nuk ka funksionuar ashtu siç duhet. Nëse ligji është krijuar që të mbrohen sinjalizuesit, atëherë sinjalizuesit sot ishe dashur të dalin lirshëm të flasin. Shumë prej sinjalizuesve janë ndëshkuar, qoftë ndëshkime presion në vendin e punës, me degradim, me largim, ndërrim të vendit të punës dhe me shkëputje të kontratës. Për një vit rastet që i kemi monitoruar ne dhe iu kemi ofruar përkrahje ka pasur zero vullnet të nivelit më të lartë për t’i përkrahur sinjalizuesit. Nëse sinjalizuesi ka raportuar për diçka, menjëherë institucioni ka dalur në mbrojtje të zyrtarëve të cilët kanë qenë të raportuar“, tha Ejupi.
Derisa Ejupi potencoi se këtë vit ka pasur më së shumti sinjalizime, përmendi rastin e sinjalizimeve në Ministrinë e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës për ambalazhuesit e ujit.
Ndër të tjera, Ejupi i bëri thirrje Ministrisë së Drejtësisë që bëhen ndryshime në Ligjin për Mbrojtjen e Sinjalizuesve, ndërsa shtoi se ligji as nuk është monitoruar nëse po funksionon apo jo.
“Brenda një viti kalendarik është karakterizuar me numër shumë të madh të sinjalizuesve. Rasti në ministrinë e ambientit ku e kemi me ambalazhuesin e ujit, ka pasur edhe aktakuzë të ngritur. Pas tërë atij rasti është një sinjalizues, i cili për gjithë atë proces është ndëshkuar. Pastaj është rasti në ministrinë për rezervat shtetërore edhe aty është një sinjalizues që është ndëshkuar. Krahasim me të gjitha vitet tjera, ky është viti ku kemi pasur më së shumti sinjalizime. Ka kaluar më shumë se pesë vjet prej ligjit dhe një ligj qe pesë vite nuk është bërë asnjë ndryshim. Kjo tregon që ligji nuk është as duke u monitoruar nëse është duke funksionuar apo jo. I bëjmë thirrje Ministrisë së Drejtësisë këtë rast si sponsorizues i ligjit dhe qeverisë që sa më parë të bëjë ndryshime në ligjin që të përshtatet me gjendjen aktuale në institucione dhe t’i bëjë ato ndryshime“, potencoi Ejupi.
Ndërkaq, gazetarja Ardiana Thaçi tha se ndër arsyet psenumri i sinjalizuesve në Kosovë është rritur ka të bëjë me mos transparencën e Qeverisë së Kosovës.
Ajo theksoi se gazetarët duhet ruajtur identitetin e sinjalizuesve dhe duhet pasur kujdes në ofrimin e fakteve dhe dokumenteve që ata ofrojnë për çështje të ndryshme.
“Arsye tjetër pse sinjalizuesit janë rritur në Kosovë mendoj se është edhe mos transparenca e Qeverisë së Kosovës dhe mbyllja e institucioneve të Qeverisë së Kosovës. Sinjalizuesit gjithmonë e gjejnë në rrugën e tyre dhe dinë të shkojnë në media dhe të raportojnë keqpërdorimet që ndodhin. Ne si gazetarë, unë po flas për vete sepse punoj që 20 vite në media dhe për 20 vite ka punuar me shumë sinjalizues, ne duhet ndihmuar këtyre sinjalizuesve duke ua ruajtur identitetin e tyre. Është shumë e rëndësishme që këta njerëz mos të mbesin pa punë. Sinjalizuesi është një qytetar i Republikës së Kosovës i cili nuk dëshiron që paratë e tatimpaguesve të Kosovës të keqpërdoren, prandaj sinjalizon që në institucionin ku punon, qoftë në media apo polici sinjalizon për atë keqpërdorim që po ndodhë“, tha Thaçi.
Në konferencë u potencua se këtë vit ka pasur dhjetëra raportime nga sinjalizuesit.
Në mars të këtij viti u lansua projekti “Sinjalizuesi” nga Iniciativa për Drejtësi dhe Transparencë, për çka synon aktualizimin e një teme e cila nuk e ka vëmendjen e duhur nga institucionet dhe shoqëria.
Sinjalizuesi është një person që shpërfaq apo raporton informacion për aktivitete joligjore, joetike apo mashtruese brenda një organizate apo institucioni.