Dënim maksimal e meritor po kërkohet nga institucionet e drejtësisë për vrasësit e Liridona Ademajt. Policisë, prokurorisë e gjykatave po iu kërkohet që të mos neglizhojnë rastet e dhunës në familje. Kështu u tha në konferencën “Preferencat Gjinore dhe Aborti Selektiv – Diskriminimi gjinor dhe praktika të dëmshme ndaj vajzave”. Aty u bë e ditur se vetëm vitin e kaluar janë shënuar rreth 1 mijë e 70 raste të aborteve. Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se detyrimi i heqjes së fëmijës është vepër çnjerëzore.
“Sot çdo grua në vendin tonë mund të përdor lehtësisht të gjitha shërbimet për të dalluar gjininë e fëmijës gjatë shtatzënisë. Por, ky mjet i shkencës për të ndihmuar jetën dhe shëndetin e njeriut, nuk mund të përdoret kundër vet njeriut, gruas në këtë rast. Është çnjerëzore detyrimi me çfarëdo forme në heqjen e fëmijës së gjinisë femërore. Jo pse ka zgjedhur një grua të abortojë por sepse partneri apo rrethi familjar është duke ju përshkruar vajzën e ardhshme të dytë, apo të tretë si një vështirësi apo si një disavantazh. Pavarësisht nga zgjedhja e dikujt, aborti me përzgjedhje gjinore është një rast i qartë i diskriminimit me elemente edhe të dhunës fizike por edhe të asaj psikologjike”, deklaroi Vitia.
Ai shtoi se vetëm vitin e kaluar në institucionet e shëndetësisë janë shënuar rreth 1 mijë e 70 aborte.
“Sa i përket abortit në vendin tonë, për shkak të arsyeve të ndryshme, fatkeqësisht nuk kemi të dhëna të sakta meqenëse aborti ende mbetet një sfidë dhe shumë herë me të dhëna të nën raportuara. Kurse për të dhëna të abortit selektiv nuk mund të flasim fare, meqenëse Ligji për ndërprerjen e shtatzënisë lejon ndërprerjen e shtatzënisë deri në javën e 10, kurse përzgjedhja e gjinisë me këtë ligj është e ndaluar. Sipas të dhënave të vitit 2022, janë raportuar diku rreth 1 mijë e 70 aborte në institucione shëndetësore, shifër kjo që mund të jetë shumë herë më e lartë”, shtoi ministri i Shëndetësisë.
Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu shtoi se gjatë këtyre ditëve kanë organizuar aktivitete të shumta, por vazhdojnë të jenë të shqetësuar me dhunën. Ajo përmendi vrasjen e Liridona Ademajt, ku në mesin e tre të dyshuarve është edhe bashkëshorti i saj, Naim Murseli.
“Rasti që ndodhi para disa ditëve ishte një krim i rëndë që tronditi shoqërinë tonë sërish. Pra një rast i cili duhet të marr dënimin e merituar nga institucionet tona të drejtësisë. Kjo tregon që edhe përkundër faktit që ne kemi ndërmarrë veprime të shumta si institucione, si qeveri, si Ministri e Drejtësisë për ta luftuar dhunën me bazë gjinore por edhe dhunën ndaj vajzave dhe grave, rasti që ndodhi para pak ditësh është dëshmi që kemi ende shumë punë për të bërë në shoqërinë tonë. Si ministre e drejtësisë, sigurisht që do të kryejë përgjegjësinë më të lartë të gjitha obligimet që kam, por gjithashtu ftoj të gjitha institucionet, me theks policinë, prokurorinë dhe gjykatat që mos të neglizhojnë rastet e dhunës në familje. Sepse neglizhenca e këtyre rasteve sigurisht që po inkurajon dhunuesit dhe ndërmarrja e veprimeve minimale ndaj dhunuesve po i shndërron ata në vrasës”, deklaroi Haxhiu.
Edhe ministrja e Arsimit, Arbërie Nagavci tha se gjatë fushatës globale u vra Liridona Ademaj, rast ky që tronditi Kosovën.
“Për fat të keq jemi përsëri edhe sivjet në këtë fushatë globale ku ne u përballëm me një krim që tronditi Kosovën, ku një grua padrejtësisht në mënyrë kriminale dhe gjakftohtë u privua nga e drejta e saj për jetë. Dhe kjo e tregon se sa shumë është e rëndësishme aktivizimi, përgjegjësia, angazhimi i të gjithë neve, i gjithë shoqërisë por sidomos i institucioneve tona për të rritur vetëdijen për të drejtat që obligojnë që t’i respektojmë, për vetëdijesimin e vajzave dhe djemve tanë. Pra, ashpërsimi i masave të kriminelëve dhe për të krijuar mjedis të sigurt për vajzat dhe gratë tona”, u shpreh Nagavci.
Nagavci shtoi se aborti selektiv është praktikë e cila ndikon negativisht në aspektin e përgjithshëm emocional të nënave.
Udhëheqësja e Zyrës së UNFPA-s, Visare Mujko – Nimani tha se ndër vite ka pasur më shumë lindje të djemve se vajzave.
“Të dhënat statistikore në Kosovë dekada me radhë kanë indikuar në diskrepancë të raportit të lindjeve të foshnjave vajza dhe djem në krahasim me atë global. Fondi për popullsi i Kombeve të Bashkuara që në thelb të saj i ka të drejtat e njeriut, promovimin e barazisë gjinore dhe luftimin e diskriminimit gjinor, është e angazhuar fuqimisht dhe në mënyrë aktive në iniciativa të ndryshme për të promovuar të drejtat dhe mirëqenien e vajzave dhe grave në mbarë botën. Megjithatë, çështja e diskriminimit gjinor dhe preferencës gjinore ndaj djemve na kujton se puna jonë nuk është e plotë. Ne nuk duhet të trajtojmë pasojat, por duhet të trajtojmë shkaqet rrënjësore të diskriminimit me bazë gjinore dhe dhunës ndaj grave”, përfundoi ajo.
Fushata globale “16 ditët e aktivizimit kundër dhunës mbi baza gjinore” ka për qëllim eliminimin e dhunës ndaj vajzave dhe grave. Kjo fushatë do të përfundojë më 10 dhjetor.