Në kuadër të 120-vjetorit të ndarjes nga jeta të Sami Frashërit, një nga figurat më të shquara të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë organizoi një ekspozitë të veçantë për të nderuar kontributin e tij të jashtëzakonshëm në kulturën dhe historiografinë shqiptare. Ekspozita u çel më 22 gusht 2024 dhe do të qëndrojë e hapur në Sallën Shkencore të BKSH-së.
Sami Frashëri (1850-1904), i njohur ndryshe në literaturën turke si Shemseddin Sami, është një figurë e rëndësishme e historisë shqiptare. Ai lindi në Frashër të Përmetit dhe ishte vëllai më i vogël i Abdyl dhe Naim Frashërit. Mësimet e para i mori në vendlindje dhe më pas studioi në Janinë dhe Stamboll, ku zhvilloi një veprimtari të gjerë intelektuale dhe atdhetare.
Ekspozita prezanton një koleksion të pasur materialesh që ilustrojnë shumëaspektet e veprimtarisë së Frashërit. Në këtë ngjarje, vizitorët do të kenë mundësinë të shohin dokumente origjinale, kopje të veprave të tij të rëndësishme dhe materiale të tjera që pasqyrojnë aktivitetin e tij në fushën e gjuhësisë, letërsisë, dhe publicistikës.
Sami Frashëri është i njohur për përkrahjen e tij të fuqishme për çlirimin dhe bashkimin kombëtar të shqiptarëve. Ai ishte një nga organizatorët kryesorë të Komitetit Qendror për mbrojtjen e të drejtave të kombësisë shqiptare dhe themeloi Shoqërinë e të Shtypurit Shkronja Shqip. Ai drejtoi revistat e para në gjuhën shqipe, “Drita” dhe “Dituria”, dhe hartoi libra të rëndësishëm për arsimin dhe kulturën shqiptare, përfshirë “Abetare e gjuhës shqipe” dhe “Dheshkronjë”.
Një pjesë e rëndësishme e ekspozitës është përkushtuar veprës madhore të Frashërit “Shqipëria ç’ka qënë, ç’është e ç’do të bëhet”, e cila u bë manifest i Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe sintetizoi programin dhe strategjinë e lëvizjes kombëtare. Vepra të tjera të ekspozuara përfshijnë fjalorët e tij enciklopedik dhe përkthimet e shumta që ka realizuar.
Ekspozita ofron gjithashtu një pasqyrë të veprave të tij në gjuhët e tjera, duke përfshirë fjalorin e gjuhës turke “Kamus-i turki”, dhe fjalorët e tjerë dygjuhësh që mbajnë vlerën e tyre të madhe edhe në ditët e sotme.
Përveç veprave të tij të shkruara, ekspozita përfshin edhe dokumente që tregojnë angazhimin e tij si gazetar dhe përkthyes, si dhe ndihmën e tij në përhapjen e dijeve shkencore dhe kulturore.
Vizitorët janë të ftuar të vizitojnë këtë ekspozitë të veçantë dhe të rifreskojnë njohuritë e tyre mbi kontributin e Sami Frashërit në ndërtimin e identitetit kombëtar shqiptar./UBTNews/