Turistët në Pragë mund të kenë përshtypjen se kryeqyteti çek është kryeqytet i kanabisit në Evropë. Nga ngjitësit te posterat, gjethja ikonë e bimës së marihuanës është kudo. Ajo zbukuron edhe dritaret dhe fasadat e shumë dyqaneve që ofrojnë gjithçka që dikujt mund t’i duhet për të rritur bimën – nga shtresa e sipërme, farat dhe plehrat e deri te llambat për rritjen e bimës në ambiente të mbyllura. Shumë dyqane ushqimore ofrojnë edhe pije, si dhe çokollatë, pomada ose kremra që përmbajnë kanabis.
Por përshtypja e parë është paksa mashtruese. Këto produkte përmbajnë më së shumti 1% të substancës psikoaktive tetrahidrokanabinol (THC). THC është pjesa që e kthen kanabisin në një dehës. Përveç luleve të thata të njohura gjithashtu si “bari”, “barërat e këqija” ose “marijuana”, kanabisi vjen kryesisht si lule dhe vajra të fermentuara dhe të shtypura, të njohura edhe si “hashash”. Dhe të gjitha këto janë ende të paligjshme në Republikën Çeke nëse përmbajnë më shumë se 1% THC.
Mbajtja e deri në 10 gram (0,35 ons) marijuanë, hashash ose vaj kërpi ose rritja e deri në pesë bimë kanabisi është një shkelje me gjobë deri në 500 € (495 dollarë). Rreth 20 mijë çekë gjobiten çdo vit. Megjithatë, posedimi i shumave më të mëdha është vepër penale e dënueshme deri në pesë vjet burg. Qindra njerëz janë aktualisht në burg për shkak të tij.
Në të njëjtën kohë, marihuana dhe produktet e tjera janë të disponueshme në farmaci që nga viti 2017 për njerëzit me recetë të mjekut që tregon nevojën mjekësore për të konsumuar kanabis. Të gjithë konsumatorët e tjerë duhet t’i drejtohen tregut të zi. Duke qenë se kultivimi i tij është gjithashtu i paligjshëm në vend, farmacitë i marrin mallrat e tyre nga vende të tilla si Holanda dhe kanabisi për tregun e zi kultivohet ilegalisht.
Përdoruesit kryesorë të kanabisit në Evropë
Edhe pse ende kundër ligjit, konsumimi i substancave që përmbajnë THC është i përhapur në Republikën Çeke. Rreth 30% e popullsisë së rritur ka provuar marihuanë dhe 8% deri në 9% e përdorin atë rregullisht, sipas Raportit të Varësisë të publikuar në gusht të vitit 2022 nga Qendra Kombëtare e Monitorimit të Drogave dhe Varësisë (NMS). Sipas të dhënave, rreth 800 mijë njerëz në vendin me 11 milionë banorë përdorin kanabis.
“Ne jemi një nga vendet me përqindjen më të lartë të njerëzve që kanë pasur të paktën një përvojë THC në jetën e tyre”, tha për të përditshmen Pravo, Pavla Chominova, kreu i observatorit.
Sipas Qendrës Evropiane të Monitorimit për Drogën dhe Varësinë nga Drogat (EMCDDA), Republika Çeke renditet e para ndër të gjitha vendet e BE-së me 23% përdorues të THC në grupmoshën 15-34 vjeç. Kur bëhet fjalë për drogat e forta, nga ana tjetër, vendi është diku në mes të renditjes evropiane.
Në fund të shtatorit të vitit 2022, qeveria në Pragë e ngarkoi komisionerin çek të drogës, të hartojë një ligj për legalizimin e kanabisit. Në mars të vitit 2023 u planifikua që komisioneri i drogës do të paraqesë një draft të parë të projektligjit./UBTNews/