UBT News

‘Pika jugore’ e oqeanit të nxehtë po shkakton thatësirë tejet të madhe në Kili

Në jugperëndim të Oqeanit Paqësor, është një rajon të madh me ujë jashtëzakonisht të ngrohtë që mbulon një zonë në madhësinë e Australisë, i njohur si “Pika Jugore”, transmeton UBT News.

Disa mijëra kilometra larg, kombi i Kilit në Amerikën e Jugut po përjeton një thatësirë tejet të madhe për më shumë se një dekadë, me shiun dhe furnizimet e pakëta me ujë.

Një lopë e kequshqyer në një fermë të prekur nga thatësira në Putaendo, Kili, më 23 shtator 2019.

Në sipërfaqe, këto dy ngjarje nuk kanë asnjë lidhje me njëra-tjetrën, por një studim i ri zbuloi se ato janë të lidhura nga forcat e padukshme të presionit dhe qarkullimit atmosferik global.

Pika Jugore, e vendosur në lindje të Australisë dhe Zelandës së Re, doli rreth katër dekada më parë, me siguri e shkaktuar nga një rënie natyrore e reshjeve mbi qendrën tropikale të Paqësorit. Por me kalimin e kohës, ndryshimet klimatike e kanë bërë atë më të madhe dhe më të nxehtë, sipas studimit.

Uji i ngrohtë sipërfaqësor që përbën pikën, pastaj ngroh ajrin mbi të – dhe ndërsa atmosfera ngrohet, ajo zgjerohet në një “zonë të madhe, të gjerë të presionit të lartë”, e njohur si një kurriz me presion të lartë, tha Kyle Clem, bashkë-autor i studimit dhe ligjërues i shkencës së klimës.

Kjo shtrihet përgjatë Paqësorit Jugor, ndryshon rrugën që stuhitë zakonisht marrin ndërsa lëvizin nëpër oqeane, të njohur si “gjurmët e stuhive”.

Një zonë e tharë e Liqenit Penuelas në Valparaiso, Kili, më 22 janar 2020.

Me stuhitë tani të ridrejtuara në Antarktidë, Kili është zhytur në kushte serioze të thatësirës që nga viti 2010, me dëmtime të përhapura në mjedis dhe jetesën e njerëzve, përcjell UBT News.

Kjo është thatësira më e gjatë e Kilit në të dhënat meteorologjike, sipas NASA-s. Thatësira e madhe e fundit e kësaj shkalle ndoshta ndodhi në rajon më shumë se 1.000 vjet më parë, sipas René D. Garreaud, një shkencëtar në Universitetin e Kilit dhe një nga bashkautorët e studimit.

Ngrohja globale ka bërë që Pika të zgjerohet dhe të nxehet shumë gjatë dekadës së fundit – dhe thatësira është bërë një shtrirje e vazhdueshme, e pafund.

Efektet e goditjes së Blob janë ndjerë edhe diku tjetër

Për shkak se zhvendosja bën që ajri më i ngrohtë të lëvizë drejt Antarktikut, ai ka shkaktuar një reduktim të akullit të detit Antarktik – i cili nga ana tjetër kërcënon ekosistemet delikate të rajonit dhe mund të ketë pasoja të gjera në ndryshimin e modeleve globale të motit.

Nuk është e qartë kur ose nëse efekti i Pikës Jugore do të shpërndahet, gjë që Clem dhe ekipi planifikojnë të studiojnë më tej.

Rënia e reshjeve pritet të zvogëlohet në një moment – por studiuesit nuk e dinë nëse kjo do të jetë e mjaftueshme për të ndikuar pozitivisht.

Vendpushimi i skive El Colorado me dëborë kryesisht të shkrirë, në mes të sezonit të tij të dimrit 2021, në Santiago, Kili.

“Një nga gjërat më interesante në lidhje me këtë është, ne kemi këtë sinjal antropogjenik (të shkaktuar nga njerëzit) në sistemin klimatik, i cili është Blob (Pika), i ulur atje në mes të askundit”, tha Clem.

“Por për shkak të mënyrës së konfigurimit të qarkullimit të oqeanit, ai ka aftësinë të ndikojë në klimat rajonale ku jetojnë sasi të mëdha njerëzish, dhjetëra mijëra kilometra larg”.

“Ajo që tregon studimi ynë është se, me ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njerëzit, ajo që ndodh në një vend nuk qëndron domosdoshmërisht aty [në vendin që ndodh]”./UBTNews

Exit mobile version