Kina dhe Meksika kanë reaguar ashpër pasi presidenti i ardhshëm i SHBA-së, Donald Trump, kërcënoi se do ta nisë presidencën e tij me një luftë të menjëhershme tregtare kundër tre partnerëve kryesorë ekonomikë të SHBA-së – Kinës, Meksikës dhe Kanadasë.
Trump paralajmëroi në rrjete sociale për tarifa të mëdha importi ndaj fqinjëve, Kanadasë dhe Meksikës, si dhe ndaj Kinës, nëse këto vende nuk ndalojnë emigracionin ilegal dhe trafikimin e drogës në Shtetet e Bashkuara.
Kina reagoi duke thënë se “askush nuk do të fitojë në një luftë tregtare”, ndërsa presidentja meksikane, Claudia Sheinbaum, paralajmëroi se “për çdo tarifë, do të ketë një përgjigje të ngjashme”.
Një burim nga qeveria kanadeze tha se kryeministri Justin Trudeau kishte bërë një telefonatë me Trumpin dhe kishte zhvilluar një diskutim “produktiv”, pa dhënë detaje të mëtejshme.
Këto tarifa kërcënojnë të çrregullojnë ekonominë globale, të thellojnë tensionet tashmë të mëdha me Kinën dhe të përmbysin marrëdhëniet me dy fqinjët e mëdhenj të SHBA-së.
Në platformën e tij Truth Social, Trump tha të hënën vonë se do të zbatojë tarifat menjëherë pasi të marrë detyrën më 20 janar, nëse kërkesat e tij nuk plotësohen.
Postimet sinjalizojnë seriozitetin e Trumpit për premtimin e tij kryesor të fushatës për të përdorur fuqinë ekonomike të SHBA-së si levë për çështje që shpesh nuk kanë lidhje me tregtinë – veçanërisht pretendimet e tij se Shtetet e Bashkuara janë të rrezikuara nga krimi dhe migrantët e rrezikshëm të huaj.
Të martën, Trump emëroi dy figura të rëndësishme në ekipin e tij ekonomik: Jamieson Greer si përfaqësuesin e tij tregtar dhe Kevin Hassett si këshilltarin e tij kryesor ekonomik, në krye të Këshillit Ekonomik Kombëtar të Shtëpisë së Bardhë.
Të dy kanë pasur role në administratën e tij të parë, me Greer që ka shërbyer si shef i kabinetit të ish-përfaqësuesit tregtar të SHBA-së, Robert Lighthizer.
“Do të nënshkruaj të gjitha dokumentet e nevojshme për t’i ngarkuar Meksikës dhe Kanadasë një tarifë 25 për qind për TË GJITHA produktet që hyjnë në Shtetet e Bashkuara”, postoi më herët Trump.
“Kjo tarifë do të mbetet në fuqi deri në atë moment kur droga, veçanërisht Fentanili, dhe të gjithë emigrantët e paligjshëm të ndalin këtë pushtim të vendit tonë!”, shtoi ai.
Në një postim tjetër, Trump tha se do të vendosë një tarifë dhjetë për qind ndaj Kinës, “mbi çdo tarifë shtesë”, sepse ekonomia e dytë më e madhe në botë “po dështon të ekzekutojë trafikantët e fentanilit”.
Liu Pengyu, zëdhënës i ambasadës kineze në SHBA, i tha AFP-së se “Kina beson se bashkëpunimi ekonomik dhe tregtar midis Kinës dhe SHBA-së është i ndërsjelltë dhe përfitues”.
Presidentja e Meksikës, Sheinbaum, i është kundërpërgjigjur Trump, duke thënë se diplomacia e tij e tarifave është “e papranueshme” dhe e bazuar në pretendime të gabuara.
“Nuk është me kërcënime apo tarifa që do të ndalet fenomeni i migracionit, as konsumimi i drogës në Shtetet e Bashkuara”, tha ajo.
Sheinbaum theksoi se industria narkotike e Meksikës ekziston kryesisht për të shërbyer kërkesën në Shtetet e Bashkuara.
“Shtatëdhjetë për qind e armëve të paligjshme të konfiskuara nga kriminelët në Meksikë vijnë nga vendi juaj”, tha ajo. “Tragjikisht, është në vendin tonë ku humben jetë nga dhuna që vjen si pasojë e përmbushjes së kërkesës për drogë në vendin tuaj”.
William Reinsch, këshilltar i lartë në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare, tha se kërcënimet online të Trumpit mund të jenë bllof – një strategji e “kërcënimit, e ndjekur nga negociatat”.
Megjithatë, ndërsa ishte në detyrë, Trump nisi një luftë të plotë tregtare me Kinën, duke vendosur tarifa të rëndësishme mbi qindra miliarda dollarë mallra kineze.
Kina u kundërpërgjigj me tarifa hakmarrëse ndaj produkteve amerikane, duke prekur veçanërisht fermerët amerikanë.
Ekonomistët thonë se tarifat mund të dëmtojnë rritjen ekonomike të SHBA-së dhe të nxisin inflacionin, pasi ato paguhen nga importuesit që shpesh ia kalojnë këto kosto konsumatorëve.
Trump ka thënë se do ta vendosë Howard Lutnickun, një kritik të Kinës, si sekretarin e tij të tregtisë për të udhëhequr politikën tregtare.