UBT News

Izraeli zbulon një dorëshkrim në papirus që daton nga epoka e hekurit

Israel Antiquities Authority (IAA) conservator , displays a First Temple-period document, dated to the late seventh or early sixth century BCE. The document is written in ancient Hebrew script on papyrus and it was probably found in the Judean Desert caves, at the authority's Dead Sea conservation lab in Jerusalem, on September 07 2022, following an intelligence operation led to the repatriation to Israel of an extremely rare document from the First Temple-period The extremely rare document is composed of four torn lines that begin with the words “To Ishmael send….”, the text hinting that it is a fragment of a letter containing instructions to the recipient. Based on the writing, it is proposed to date the ‘Ishmael Papyrus’ to the seventh to sixth centuries BCE, joining only two other documents from this period in the Israel Antiquities Authority Dead Sea Scrolls collection. All three papyri come from the Judean Desert, where the dry climate enables the preservation of the papyri.

Autoriteti i Antikiteteve i Izraelit shfaqi të mërkurën një dorëshkrim të rrallë papirusi në hebraishten e lashtë që daton rreth 2700 vjet më parë, i sjellë së fundmi në Jerusalem pas zbulimit të rastësishëm në Shtetet e Bashkuara.

Fragmenti i letrës, i shkruar në paleo-hebraisht, i përdorur gjatë epokës së Tempullit të Parë, përbën katër rreshta që fillojnë “Dërgo Ismaelin”, me pjesën tjetër të fjalëve të paplota.

“Ne nuk e dimë saktësisht se çfarë po dërgohej dhe ku”, thotë Joe Uziel.

Në epokën e hekurit, hebrenjtë përdornin fragmente argjile për të skalitur shënime të shkurtra dhe lëkurë kafshësh për shkrimet e shenjta, me papirusin të rezervuar zakonisht për korrespondencën zyrtare, tregon Eitan Klein, zëvendësdrejtor i njësisë së autoritetit për parandalimin e vjedhjeve të antikiteteve.

Papiruset e mbetura në shkretëtirën Judease mund të kishin mbijetuar në shekuj, por kishte vetëm dy dorëshkrime prej papirusi nga epoka e Tempullit të Parë të njohur për studiuesit përpara zbulimit të fundit, tha Klein.

“Ky papirus është unik, jashtëzakonisht i rrallë”, tha ai.

Pronari i dorëshkrimit e kishte trashëguar papirusin nga nëna e tij e ndjerë, e cila në vitin 1965 e bleu ose e mori si dhuratë (nuk dihet saktë) nga Joseph Saad, kurator i atëhershëm i Muzeut Arkeologjik Palestinez.

Saad e kishte marrë atë nga tregtari legjendar i antikiteteve në Betlehem, Halil Iskander Kandu, për të cilin Klein tha se me shumë mundësi e kishte blerë nga beduini që e gjeti në një shpellë në shkretëtirën e Judesë.

Në Shtetet e Bashkuara, gruaja e kishte kornizuar papirusin poshtë një fotografie të Saad dhe Kandu dhe e kishte varur në shtëpinë e saj.

Autenticiteti dhe mosha e artefaktit u përcaktua duke përdorur datimin paleografik dhe me karbon-14, tha Uziel, duke vënë në dukje shqetësimin e studiuesve për heqjen e papirusit nga pjesa e pasme e kornizës./UBTNews/

Exit mobile version