Një studim i ri, i titulluar “Dialogu ndërfetar: Kontributi i Shqipërisë në Ballkan”, ka parë dritën e botimit në Itali, në fillim të këtij viti. Ky botim, i mbështetur nga Universiteti Papnor Gregorian dhe Qendra për Studime Ndërfetare në Romë, është një kontribuim i vyer nga një grup studiuesish të njohur nga Shqipëria dhe Italia. Ai vjen si një pasqyrë e thelluar dhe e kujdesshme mbi rëndësinë dhe ndikimin e dialogut ndërfetar, jo vetëm në Shqipëri, por edhe në rajonin e Ballkanit, i cili është shpesh i ndikuar nga tensione dhe ndryshime të theksuara kulturore dhe fetare.
Libri është një vepër kolektive, me kontribute nga autorë të shumtë si Ambrogio Bongiovanni, Dorian Mjeshtri, dr. Erjada Çela, dr. Rudina Çollaku, dr. Mario Imperatori, dr. Lello Lanzilli, Migena Kapllani, Stevan Minçi, Elona Mustafaraj, dr. Elisabeta Osmanaj dhe Gaetano Piccolo. Me një ndarje të kujdesshme dhe të pasur informacioni, ky vëllim shqyrton temat kyçe të dialogut ndërfetar dhe analizat historike që kanë formësuar modelin unik të bashkëjetesës fetare në Shqipëri, duke theksuar se ky vend ka arritur të ruajë një harmoni të jashtëzakonshme ndërmjet besimeve të ndryshme që ekzistojnë brenda tij.
Në prezantimin e librit, theksohet se “Dialogu ndërfetar: Kontributi i Shqipërisë në Ballkan” është një dëshmi se Shqipëria mbetet një model i pazëvendësueshëm i tolerancës fetare, një shembull që mund të ndihmojë për të forcuar lidhjet mes besimeve dhe kulturave në një kohë kur këto lidhje janë të rrezikuara nga polarizimi dhe përçarjet shoqërore. Ky studim tregon se, përkundër sfidave të jashtme dhe të brendshme, Shqipëria ka arritur të krijojë një hapësirë ku dialogu ndërfetar jo vetëm që ka mbijetuar, por është edhe i qëndrueshëm dhe frytdhënës.
Libri hulumton disa tema të rëndësishme, si ndikimi i edukatës dhe kulturës fetare në zhvillimin e Shqipërisë, rolin e institucioneve fetare në ndërtimin e një dialogu të qëndrueshëm dhe sfidat që mund të minojnë këtë model të harmoniisë. Po ashtu, ai shqyrton mundësitë për të promovuar më tej dialogun ndërfetar, si në nivelin rajonal ashtu edhe në atë ndërkombëtar.
Një nga aspektet më të rëndësishme që trajtohet është roli i edukatës, veçanërisht i edukatës së krishterë, në krijimin e një shoqërie të paqtë dhe të qëndrueshme. Libri ofron një pasqyrë të thellë mbi disa periudha historike të Shqipërisë, përfshirë momente të dhimbshme, të cilat kanë kontribuar në formimin e një të ardhmeje më të harmonizuar, ku dialogu ndërfetar është bërë një instrument i domosdoshëm për ruajtjen e paqes dhe balancës në shoqëri.
Përmes këtij vëllimi, studiuesit ofrojnë një reflektim të rëndësishëm mbi mënyrën se si Shqipëria mund të shërbejë si një model për shtetet e tjera të Ballkanit, duke treguar sesi mund të promovohen toleranca dhe mirëkuptimi ndërmjet grupeve të ndryshme fetare. Ky botim është një thirrje për vazhdimin e këtij dialogu të rëndësishëm, një hap përpara për të mbajtur të gjallë dhe të qëndrueshëm një nga vlerat më të çmuara të identitetit shqiptar: harmoni ndërfetar.
