Berati, një nga qytetet më të vjetra të Shqipërisë, është shpallur nga UNESCO si një nga pasuritë kulturore të botës. I vendosur në jug të vendit, ai është i njohur për arkitekturën e tij karakteristike dhe peizazhet mahnitëse, që e bëjnë të veçantë midis qyteteve shqiptare. Me një histori që daton që nga koha e Ilirëve, Berati është një labirinth historik dhe kulturor, ku çdo guri ka një tregim.
Epiteti “i një mbi një dritareve” e karakterizon Beratin si një qytet me një arkitekturë unike. Dritaret e tij janë simbol i traditës osmane, duke u ndërtuar me një stil të veçantë, ku secila shtëpi ka një dritare më shumë se ajo përballë. Kjo strukturë ndihmon për të krijuar një ndjenjë hapësire dhe dritë, duke u ofruar banorëve mundësinë për të parë dhe për t’u parë, duke krijuar një lidhje mes brendësisë dhe jashtësisë.
Shtëpitë e Beratit, me mure të bardha dhe dritare druri, janë të dizajnuara për t’u përshtatur me klimën e rajonit. Ato shpesh kanë ballkone të gjera, ku familjet mblidhen për të kaluar kohë së bashku. Stili i ndërtimit përfshin elemente të ndryshme kulturore, duke reflektuar ndikimet e shumta që qyteti ka pasur për shekuj me radhë, përfshirë ato osmane, ilire dhe bizantine.
Berati është gjithashtu i njohur për “lagjen e bardhë” (Mangalem), ku shtëpitë ngjiten mbi njëra-tjetrën, duke krijuar një pamje magjike kur shihen nga lart. Çdo dritare në këtë lagje është një pasqyrë e historisë dhe kulturës, që tregon për stilin e jetesës dhe traditat e banorëve.
Banorët e Beratit janë të njohur për mikpritjen e tyre. Në çdo shtëpi, vizitorët priten me kafe tradicionale dhe bakllava, duke u ofruar mundësinë për të provuar shijet e lashta të këtij qyteti. Traditat e muzikës dhe vallëzimit, si dhe festivale të ndryshme që organizohen gjatë vitit, kontribuojnë në atmosferën e gëzueshme dhe ngrohtësinë e Beratit.
Berati ka luajtur një rol të rëndësishëm në historinë shqiptare. Kalaja e tij, që ngrihet mbi qytet, është një simbol i qëndresës dhe është përdorur si një fortifikim për shekuj me radhë. Ajo është shtëpia e kishave të lashta dhe xhamive, që tregojnë për harmoni dhe bashkëjetesë mes besimeve të ndryshme. Kjo trashëgimi kulturore është ruajtur me përkushtim, duke e bërë Beratin një vend ku e kaluara vazhdon të jetojë në çdo qoshe.
Berati, me dritaret e tij “një mbi një”, është më shumë se një qytet; është një përvojë që prek shpirtin. Ai fton çdo vizitor të zbulojë historinë e tij të pasur dhe të ndjehet pjesë e një tradite që kalon përtej shekujve. Në këtë qytet, çdo dritare hap një mundësi të re për të parë, për të kuptuar dhe për të dashuruar. Ajo është një pasqyrë e identitetit shqiptar, e mbushur me histori, kulturë dhe mikpritje, që e bën Beratin një nga thesaret më të çmuara të Shqipërisë./UBTNews/