Shefja e BE-së, Ursula von der Leyen hodhi të mërkurën idenë e një “gjykate të specializuar” për të vënë në gjyq zyrtarët e lartë të Rusisë për luftën në Ukrainë.
“Ndërsa vazhdojmë të mbështesim Gjykatën Penale Ndërkombëtare, ne po propozojmë krijimin e një gjykate të specializuar të mbështetur nga Kombet e Bashkuara për të hetuar dhe ndjekur penalisht krimin e agresionit të Rusisë”, tha ajo në një deklaratë.
Ukraina ka kërkuar prej kohësh një gjykatë të tillë, me presidentin e saj, Volodymyr Zelensky, duke thënë se Rusia duhet të sillet para drejtësisë për “mizoritë” e saj.
Por nisma përballet me pengesa të mëdha ligjore dhe politike.
Problemi me të cilin përballen Ukraina dhe aleatët e saj perëndimorë është se Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) nuk ka juridiksion mbi “krimet e agresionit” të Rusisë — pushtimin dhe luftën e saj në Ukrainë — sepse Moska nuk është nënshkruese e traktatit të gjykatës .
Prandaj, ajo gjykatë mund të gjykojë vetëm raste specifike të krimeve të luftës dhe krimeve kundër njerëzimit të kryera në Ukrainë, por edhe atëherë presidenti rus Vladimir Putin dhe kryeministri dhe ministri i tij i jashtëm gëzojnë imunitet nga ndjekja penale gjatë kohës që janë në detyrë.
E vetmja mënyrë që GJNP mund të thirret për të gjykuar luftën e Rusisë është nëpërmjet një vendimi të Këshillit të Sigurimit të OKB-së — diçka që është e pamundur sepse Rusia, me ulësen e saj të përhershme në këshill, do të vendoste veton ndaj saj.
Për ta shmangur këtë, von der Leyen po propozon të krijohet një gjykatë në një vend të BE-së që mund të trajtojë Rusinë në mënyrë specifike për krimin e agresionit, duke i lënë krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit në GJPN.
Holanda, e cila tashmë pret GJNP-në në Hagë, ka treguar gatishmërinë e saj për të krijuar gjykatën e diskutueshme në territorin e saj.
“Është detyra jonë, si komunitet ndërkombëtar, të sigurohemi që të bëjmë drejtësi”, u tha gazetarëve në Rumani ministri i jashtëm holandez,Wopke Hoekstra.
Ai tha se kjo duhet të bëhet “nëpërmjet ICC — por edhe nëpërmjet masave të tjera”./UBTNews/