Santa A23a u shkëput nga bregu i Antarktikut në vitin 1986, por pothuajse menjëherë u rrëzua në Detin Weddell dhe u bë një lloj ishulli prej akulli.
Me një sipërfaqe prej gati 4000 kilometrash katrorë, është dyfishi i madhësisë së Londrës dhe trashësia e saj është rreth 400 m.
Në vitet 1980, ajo ishte shtëpia e një stacioni kërkimor sovjetik, por pas ndarjes, Moska hoqi pajisjet nga baza Druzhnaya 1, nga frika se mund të mbetej pa të. Por ajsbergu nuk u largua shumë nga bregu dhe pjesa e poshtme e tij u “ankorua” fort në tokën me baltë të detit Weddell, shkruan BBC.
“Ajo ishte ‘ankoruar’ që nga viti 1986, por përfundimisht u tkurr mjaftueshëm për të filluar të lëvizë përsëri”.
Pse, pas pothuajse 40 vjetësh, A23a është përsëri në lëvizje?
“Unë fola me disa kolegë për këtë. Pyesja veten nëse mund të ishte ndikuar nga ndryshimi i temperaturave të ujit. Konsensusi ishte se ishte koha për diçka të tillë”, thotë Andrew Fleming nga British Antarctic Survey.
“Ishte ‘ankoruar’ që nga viti 1986, por përfundimisht u tkurr mjaftueshëm dhe filloi të lëvizë përsëri. Ne vumë re lëvizjen e parë në 2020”, shtoi ai.
Santa A23a tani kalon majën veriore të Gadishullit Antarktik. Ashtu si shumica e ajsbergëve nga sektori Weddell, A23a pothuajse me siguri do të lundrojë drejt Oqeanit Atlantik të Jugut dhe do të përfundojë në të ashtuquajturën “shtegu i ajsbergut”.
Të gjithë ajsbergët, pavarësisht sa të mëdhenj janë, përballen me të njëjtin fat – shkrirjen. Por nëse A23a ngec në Gjeorgjinë e Jugut, mund të shkaktojë probleme për miliona foka, pinguinë dhe zogj të tjerë deti që shumohen në ishull.
Një sasi e madhe A23a mund të prishë rrugët normale të kërkimit të ushqimit të kafshëve, duke i penguar ato të ushqejnë siç duhet të vegjlit e tyre. Por shkrirja e ajsbergëve nuk ka vetëm aspekte negative.
Ndërsa shkëmbinjtë shkrihen, ata lëshojnë pluhurin mineral që grumbulluan kur ishin pjesë e akullnajës. Ky pluhur është një burim i lëndëve ushqyese për organizmat që formojnë bazën e zinxhirëve ushqimorë të oqeanit.
“Këta ajsbergë mundësojnë jetën në shumë mënyra, ata janë burimi i shumë aktiviteteve biologjike”, tha Catherine Walker nga Instituti Oqeanografik Woods Hole.