UBT News

Telefonat që paralajmërojnë se do të ndodhin tërmete

Pesëdhjetë vjet që nga telefonata e parë celulare, teknologjia që mbajmë në xhep po ndihmon në krijimin e sistemit më të madh të zbulimit të tërmeteve në botë.

Më 25 tetor 2022, një tërmet me magnitudë 5.1 goditi Zonën e Gjirit të Kalifornisë. Për fat të mirë, nuk ishte një tronditje shumë e dhunshme, por banorët vërshuan në Shërbimin Gjeologjik të Shteteve të Bashkuara (USGS) pasi e kishin ndjerë atë. Nuk u raportuan dëme, por tërmeti ishte i rëndësishëm në një mënyrë tjetër – shumë njerëz në zonë morën alarme në telefonat e tyre përpara se të fillonin lëkundjet.

Më e rëndësishmja akoma, shumë nga këta telefona ndihmuan në zbulimin e tërmetit në radhë të parë, gjithashtu.

Google ka punuar me USGS dhe shumë akademikë për të zhvilluar një sistem paralajmërimi të hershëm, që paralajmëron përdoruesit disa sekonda përpara se të ndodhin dridhjet. Është një kohë e shkurtër paralajmërimi, por disa sekonda mund të japin kohë të mjaftueshme për t’u strehuar nën një tavolinë apo diku tjetër. Mund të jetë gjithashtu kohë e mjaftueshme për të ngadalësuar trenat, për të ndaluar ngritjen ose uljen e avionëve dhe për të parandaluar hyrjen e makinave në ura ose tunele. Si i tillë, ky sistem ka të ngjarë të shpëtojë jetë kur goditen tërmete më të forta.

Ai përdor të dhëna nga dy burime. Fillimisht, sistemi u mbështet në një rrjet prej 700 sizmometrash – pajisje që zbulojnë dridhjet e tokës – të instaluara në të gjithë shtetin nga sizmologët në USGS, Instituti i Teknologjisë në Kaliforni dhe Universiteti i Kalifornisë Berkeley dhe qeveria e shtetit. Por Google ka krijuar gjithashtu atë që është rrjeti më i madh në botë i zbulimit të tërmeteve përmes telefonave në pronësi të anëtarëve të publikut.

Sensorët e Android janë çuditërisht të ndjeshëm dhe mund të veprojnë si një mini sizmometër.

Google ka prezantuar një funksion që i lejon përdoruesit të lejojnë që telefoni i tyre të dërgojë automatikisht të dhëna në Sistemin e Sinjalizimeve të Tërmeteve Android, nëse pajisja e tyre merr dridhje që janë karakteristike për valët kryesore (P) të një tërmeti. Duke kombinuar të dhënat nga mijëra apo edhe miliona telefona të tjerë, sistemi mund të përcaktojë nëse një tërmet po ndodhë dhe ku.

Më pas mund të dërgojë sinjalizime për telefonat në zonën ku valët sizmike ka të ngjarë të godasin, duke dhënë një paralajmërim të hershëm.

Dhe për shkak se sinjalet e radios udhëtojnë më shpejt se valët sizmike, alarmet mund të arrijnë përpara se të fillojë lëkundjet në zona larg nga epiqendra./UBTNews/

Exit mobile version