Pasi më shumë se pesë dekada, njerëzit pritet të rikthehen në Hënë përmes programit Artemis të NASA-s, i cili synon uljen e parë të ekuipazhit në 2026.
Ndryshe nga misionet e mëparshme Apollo, këto eksplorime synojnë ndërtimin e një baze të banueshme dhe eksplorimin e polit jugor të Hënës. Një sfidë kryesore për astronautët është graviteti i pjesshëm i Hënës, i cili e bën të vështirë ruajtjen e ekuilibrit dhe shmangien e rrëzimeve.
SuperLimb: Teknologjia që mund të jetë të shërohen nga rrëzimet në Hënë.
Për të ndihmuar astronautët të përballojnë këto sfida, studiuesit në MIT kanë krijuar “SuperLimbs”, një sistem gjymtyrësh robotikë të veshur që mund të zgjasin nga çanta e shpinës së astronautëve për t’i ndihmuar ata të ngrihen pas rrëzimeve.
Këto gjymtyrë shtesë ofrojnë mbështetje dhe ruajnë energjinë që astronautët mund të përdorin për detyra të tjera. Në një ambient të vështirë dhe të pasigurt si Hëna, ku graviteti dhe pluhuri i dëmshëm i hënës janë faktorë kritikë, SuperLimbs mund të jetë një ndihmë thelbësore.
Ky sistem nuk është diçka e re për aplikime tokësore. SuperLimbs fillimisht u zhvilluan rreth dhjetë vjet më parë nga profesori i MIT, Harry Asada, dhe janë testuar nga punonjës në industri si aviacioni dhe ndërtimi i anijeve.
Tani, ato po përshtaten për të ndihmuar astronautët. Erik Ballesteros, një student doktorature në MIT, është një nga studiuesit kryesorë që po punon në përshtatjen e kësaj teknologjie për hapësirë. Pritet që një demonstrim i parë i SuperLimbs të ndihmojë një manekin në janar 2024, dhe demonstrime me astronautë të vërtetë mund të ndodhin në një ose dy vjet.
Megjithatë, ka sfida teknike për të tejkaluar, sidomos për shkak të kushteve ekstreme në hapësirë, si pluhuri i dëmshëm dhe rrezatimi. Por përparimet e shpejta teknologjike kanë rritur mundësitë që fantashkenca të bëhet realitet shumë më shpejt.
Në të ardhmen, Ballesteros shpreson që gjymtyrët robotikë të zhvillohen më tej, duke funksionuar edhe si këmbë shtesë që mund të ndihmojnë astronautët të lëvizin më shpejt dhe me më pak energji.
Ky inovacion mund të ndryshojë rrënjësisht mënyrën se si astronautët ndërveprojnë me mjedisin e tyre, duke krijuar një “paradigmë të re” për eksplorimin e hapësirës, ku gjymtyrët robotikë bëhen një zgjatim natyror i trupit të tyre./UBTnews/