Marrja e një vize që ofron të drejtën e qëndrimit dhe punës në një vend tjetër është një proces që mund të jetë i gjatë dhe i vështirë, por për ata që kanë mundësi financiare, ‘vizat e artë’ ofrojnë një rrugë më të shpejtë dhe më të lehtë. Këto viza, që u mundësojnë investitorëve të huaj të fitojnë leje qëndrimi përmes investimeve të mëdha, sidomos në sektorin e pasurive të paluajtshme, kanë qenë një mundësi për ata që kërkojnë të largohen nga vendet e destabilizuara politikisht.
Por tani, disa shtete të Bashkimit Evropian po ndryshojnë politikat e tyre lidhur me këto skema. Spanja ka arritur një marrëveshje ligjore për të ndaluar ‘vizën e artë’, duke planifikuar që ndalimi të hyjë në fuqi në janar të vitit 2025. Ky ndryshim do të prekojë kryesisht investimet në sektorin e pasurive të paluajtshme, që përbëjnë mbi 90% të aplikimeve për këto viza. Qeveria e kryeministrit socialist Pedro Sánchez është duke u munduar të ulë presionin mbi tregun e pasurive të paluajtshme dhe të trajtojë çështjen e spekulimit të pasurive.
Nuk është vetëm Spanja që po heq dorë nga skemat e vizave të arta. Portugalia ka ndaluar përdorimin e investimeve në pasuri të paluajtshme si një bazë për aplikimet për viza të arta që nga tetori 2023, ndërsa Holanda ka ndaluar skemën e saj në janar të vitit 2024. Këto ndryshime erdhën si pjesë e një përpjekjeje për të zvogëluar spekulimet dhe për të mbrojtur integritetin e tregjeve të pasurive të paluajtshme.
Përkundër këtij trendi, Hungaria ka kundërshtuar heqjen e skemave të vizave të arta dhe ka rifutuar programin e saj të investitorëve që ofron mundësinë e qëndrimit për ata që investojnë në pasuri të paluajtshme ose kontribuojnë në sektorë të tjerë të rëndësishëm për ekonominë.
Këto ndryshime vijnë në një kohë kur Komisioni Evropian ka shprehur shqetësim për sigurinë dhe transparencën e këtyre skemave, duke theksuar mundësinë e pastrimit të parave, evazionit fiskal dhe financimit të aktiviteteve të paligjshme. Në vitin 2022, Komisioni kërkoi që të gjitha shtetet anëtare të ndalonin shitjen e shtetësisë përmes investimeve, një politikë që mund të ndihmojë në frenimin e këtyre rreziqeve.
Për më tepër, vendet si Mbretëria e Bashkuar dhe Irlanda kanë ndaluar gjithashtu skemat e tyre të vizave të arta, duke u përpjekur të luftojnë ndikimin e pasurive të paluajtshme dhe të kufizojnë mundësitë për shtetasit e huaj që mund të përfitojnë nga këto mundësi.
Ndërkohë, disa shtete të tjera të Bashkimit Evropian, si Malta dhe Greqia, vazhdojnë të ofrojnë mundësi për të fituar qëndrimin përmes investimeve. Megjithatë, kërkesat për investime janë të larta, duke filluar nga 250,000 € dhe duke arritur deri në 800,000 €, duke bërë që këto skema të jenë të aksesueshme vetëm për ata që kanë mundësi financiare të konsiderueshme.
Në këtë klimë të pasigurt politike dhe ekonomike, është e qartë se shtetet e Bashkimit Evropian po rishikojnë me kujdes politikat e tyre lidhur me vizat dhe pasaportat e arta, për të siguruar që këto skema të mos rrezikojnë sigurinë dhe integritetin e rajonit./UBTNews/