E përditësuar
16:25 – Nikoqirët e samitit të sotëm të Procesit të Bërdo-Brionit kanë theksuar nevojën që procesi i zgjerimit të Bashkimit Evropian të jetë më i shpejtë dhe efikas. Në mbyllje të samitit që u mbajt në Durrës u nënvizua nevoja edhe e bashkëpunimit rajonal, si parakusht për anëtarësim në bllok.
Në konferencën për media të presidentit të Shqipërisë, Bajram Begaj, presidentes së Sllovenisë, Natasha Pirc Musar, dhe presidentit të Kroacisë, Zoran Milanoviq, u tha mes tjerash që marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë janë element thelbësor për ruajtjen e paqes në rajon, zhvillimit ekonomik dhe integrimit rajonal. Në samit mori pjesë edhe presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, krahas liderëve të rajonit, përfshirë presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq.
Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj, tha se Shqipëria synon t’i përfundojë negociatat teknike me BE-në deri në vitin 2027, ndërsa të bëhet anëtare e plotë e Bashkimit Evropian deri në vitin 2030. Krahas kësaj, ai tha se rajoni po ballafaqohet me sfida të sigurisë që kërkojnë rritje të bashkëpunimit dhe koordinimit më të ngushtë mes vete.
“Ky samit përfaqëson një platformë të rëndësishme rajonale për shkëmbimin e ideve dhe vizioneve mbi të ardhmen e rajonit tonë. Bashkë me liderët e tjerë të rajonit diskutuam sfidat aktuale gjeopolitike si dhe rritjen e bashkëpunimit rajonal. Shqipëria e mbështet dialogun rajonal dhe marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë si element thelbësor për ruajtjen e paqes, zhvillimin ekonomik dhe integrimin rajonal. Në samitin e sotëm theksuam se Ballkani Perëndimor ka bërë hapa të rëndësishëm përpara në drejtim të bashkëpunimit rajonal, sigurisë dhe forcimit të marrëdhënieve ekonomike. Megjithatë, rajoni ynë përballet me sfida të sigurisë të cilat kërkojnë rritje të bashkëpunimit dhe koordinimit më të ngushtë mes nesh. Plani i Rritjes së BE-së për Ballkanin Perëndimor përbën një mundësi të çmuar për zhvillimin ekonomik…Shqipëria synon të përfundojë negociatat teknike deri në vitin 2027, ndërsa të bëhet anëtare e plotë e Bashkimit Evropian deri në vitin 2030”, theksoi ai.
Ndërsa presidentja e Sllovenisë, Natasha Pirc Musar, tha se vendet e Ballkanit Perëndimor kanë nevojë për një perspektivë evropiane për të siguruar stabilitetin, paqen dhe sigurinë. Sipas saj, zgjerimi i BE-së duhet të jetë lartë në agjendën politike, ndërkaq procesi më i shpejtë dhe efikas.
“Takimi i sotëm që u mbajt nën moton ‘interesa të përbashkëta, angazhim i përbashkët, e ardhme e përbashkët’ – së bashku përpara drejt Bashkimit Evropian – dhe të respektuar, kjo moto nuk është thjesht simbolike, ose të paktën nuk duhet të jetë. Është drejtimi që rajoni i Ballkanit Perëndimor ka nevojë për një perspektivë evropiane, sepse është mjeti më efektiv politik për të siguruar stabilitetin, paqen dhe sigurinë. Prandaj e kam theksuar përsëri sot se zgjerimi i Bashkimit Evropian duhet të jetë lart në agjendën politike, procesi duhet të jetë më i shpejtë dhe më efikas, por në të njëjtën kohë standardet e besueshme nuk duhet të ulen, por duhet të zbatohen vazhdimisht”, tha ajo.
Ndërkaq, presidenti i Kroacisë, Zoran Milanoviq, përmendi rëndësinë e dialogut dhe bashkëpunimit rajonal për të adresuar nevojat dhe problemet e përbashkëta të vendeve të Ballkanit.
Ai theksoi se Bashkimi Evropian duhet të forcojë rolin në arenën ndërkombëtare, pasi politikat botërore kanë ndryshuar. Presidenti Milanoviq shprehu, gjithashtu, dëshirën që samiti i radhës të mbahet në Kroaci.
“Qeveria kroate ofron mbështetje për të gjitha vendet e rajonit aq sa mundet. Deri tani më duket që nuk diskriminon, dhe besoj që edhe kështu do të vazhdojë. Por ky forum është diçka tjetër dhe, sipas mendimit tim, edhe më i rëndësishëm kur flasim për bisedime dhe dialog në këtë nivel. Ky është një dialog i cili është parakusht i çfarëdo marrëdhënieje dhe, posaçërisht, i raporteve të mira. Dhe ky është qëllimi – i vetëm, por shumë i rëndësishëm. Nuk do të marrim vendime të rëndësishme apo të nisim ndonjë iniciativë të re për ta sjellë para – këtë nuk mund ta bëjmë në këtë format. Por mund të flasim dhe të shohim se cilat janë përvojat dhe, në fund të fundit, cilat janë problemet e Bashkimit Evropian. Dhe ka shumë prej tyre në këtë moment. Një nga problemet më të mëdha për momentin është paaftësia, pamundësia ose ngurrimi i atyre që janë udhëheqës të vërtetë, ose të ashtuquajtur evropianë, për të folur me aktorët në botë. Sepse rrethanat kanë ndryshuar, dhe BE nuk është më fuqi – siç ka menduar deri së fundmi që është. Thjesht nuk është”, deklaroi ai.
Krahas këtyre tre liderëve, në samit morën pjesë edhe presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, presidenti i Malit të Zi, Jakov Millatoviq, presidentja e Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovska-Davkova, dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq.
Procesi i Bërdo-Brionit është një ngjarje shumëpalëshe vjetore në Ballkanin Perëndimor. Ai u iniciua në vitin 2010 nga Sllovenia dhe Kroacia.
Procesi i Bërdo-Brionit përfshin Slloveninë dhe Kroacinë, shtete anëtare të BE-së, dhe kandidatët e kandidatët potencialë për anëtarësim në BE nga Ballkani Perëndimor: Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Serbia, Maqedonia e Veriut, Bosnja dhe Hercegovina./D.B/KP
14:35 – Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka treguar detaje nga përballja e saj me presidentin e Serbisë, Aleksandër Vuçiq, në samitin e sotëm të Procesit të Brdo-Brijunit që u zhvillua në Durrës.
Ajo pas përfundimit të samitit, tha se homologu i saj serb, Aleksandër Vuçiq, iu drejtua samitit në të cilin morën pjesë edhe presidentët e rajonit me ofendime dhe arrogancë, duke tentuar që të prishë takimin, mirëpo në fund arritën që të miratojnë deklaratën e përbashkët me unanimitet.
Osmani tha se çdo propagandë të Vuçiqit që synonte ta prezantonte para pjesëmarrësve, ajo kishte argumentet të cilat janë fuqizuar edhe nga e drejta ndërkombëtare.
Sipas Osmanit, presidenti serb u ankua edhe për aleancën që Kosova, Shqipëria dhe Kroacia, kanë nënshkruar në fushën e mbrojtjes gjatë këtij viti, por që mori rikonfirmimin që ky bashkëpunim ka për qëllim vetëm mbrojtjen e tri vendeve.
Krahas kësaj, Osmani nënvizoi se Kosova është për bashkëpunim rajonal, por të njëjtën kohë dëshiron të mbrojë interesin shtetëror të saj, sovranitetin dhe integritetin territorial.
“Vuçiqi i Serbisë iu drejtua samitit me ofendime dhe arrogancë me tentimin që të prishë takimin. Arritëm në fund që të miratojmë deklaratën e përbashkët me unanimitet dhe natyrisht për çdo propagandë që Vuçiq synonte të prezantonte para pjesëmarrësve, ne si Republikë e Kosovës kishim argumentet tona të fuqishme. Argumentet në anën e së drejtës dhe ato që janë fuqizuar edhe nga e drejta ndërkombëtare. Si Kosovë jemi pro bashkëpunimit rajonal, por të njëjtën kohë do të mbrojmë interesin tonë shtetëror, do të mbrojmë sovranitetin dhe integritetin territorial. Edhe pse Vuçiq kishte ankesa për paktin tonë dhe marrëveshjen e përbashkët Kosovë, Shqipëri dhe Kroaci në fushën e mbrojtjes. Ai mori rikonfirmimin tonë të përbashkët se kjo shënon një bashkëpunim që ka për qëllim mbrojtjen tonë. Përgjigja ime ishte që në tërë historinë e ekzistencës tonë si komb, ne askund nuk kemi sulmuar dhe pushtuar askënd, por gjithnjë kemi mbrojtur dhe do të vazhdojmë ta mbrojmë vetveten. Aleancat tona janë aleanca mbrojtëse për të na mbrojtur nga rreziqet që na vijnë nga të tjerët. Në rastin tonë konkret, rreziku vjen nga Serbia”, theksoi ajo.
Në anën tjetër, presidentja Osmani u shpreh e ashpër me Bashkimin Evropian në lidhje me moslargimin e masave ndëshkuese, si dhe mosshqyrtimin e aplikacionit të Kosovës për anëtarësim në union.
Ajo tha se vendet anëtare të BE-së nuk po e bazojnë procesin e integrimit në merita, por në bazë të agjendave politike.
“Kosova mbetet akoma nën sanksionet e Bashkimit Evropian për të cilat askush nga shtetet anëtare nuk është e gatshme të japë një arsye se pse janë ende në fuqi, edhe pse se të gjitha kushtet e parapara në marrëveshjen e Bratisllavës janë plotësuar. Njëkohësisht, edhe pse aplikacioni ynë është dorëzuar për anëtarësim qysh në vitin 2022, deri tani për shkak të disa shteteve anëtare as nuk është mandatuar Komisioni Evropian për t’u marrë me çështjen e statusit të kandidatit për Kosovën. Kjo na sjell te konkluzioni se procesi nuk është i bazuar në merita, por ka zhvillime politike, konsiderata vetanake që shtetet anëtare i marrin parasysh për të përkrahur një shtet apo jo. Sikur të ishte e bazuar në merita, Kosova si reformatorja numër një, jo vetëm në rajon, por sipas Institutit Gallup për sundimin e ligjit jemi numër një në Evropë dhe numër tre në botë, do të ecte shumë përpara dhe tani do të ishim shumë afër anëtarësimit. Fatkeqësisht, zhvillimet politike në disa shtete anëtare po e bllokojnë këtë”, tha ajo.
Krahas presidentes Vjosa Osmani, në samitin e sotëm morën pjesë presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj,presidentja e Sllovenisë, Natash Pirc Musar, presidenti i Kroacisë, Zoran Milanoviq, presidenti i Malit të Zi, Jakov Millatoviq, presidentja e Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovska-Davkova, dhe presidenti i Serbisë, Aleksander Vuçiq.
Procesi i Brdo-Brijunit është një ngjarje shumëpalëshe vjetore në Ballkanin Perëndimor. Ai u iniciua në vitin 2010 nga Sllovenia dhe Kroacia.
Procesi i Brdo-Brijunit përfshin Slloveninë dhe Kroacinë, shtete anëtare të BE-së, dhe kandidatët e kandidatët potencialë për anëtarësim në BE nga Ballkani Perëndimor: Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Serbia, Maqedonia e Veriut, Bosnja dhe Hercegovina.
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, deklaroi se pati mosmarrëveshje mes tij dhe presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani.
“Imagjinoni kur Vjosa Osmani vjen dhe flet për integritetin territorial dhe mbrojtjen e integritetit territorial. Dhe pastaj barku juaj kthehet përmbys, dhe të gjithë të tjerët dëgjojnë, duke tundur kokën…Kështu që ne ia kujtuam ditët e saj të turizmit në Kombet e Bashkuara, uruam më shumë turizëm në jetën e saj dhe kaq”, tha Vuçiq./D.B/KP
11:43 – Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj, gjatë Samitit të Procesit të Brdo-Brijunit të mbajtur sot, theksoi rëndësinë e bashkëpunimit rajonal dhe integrimit evropian të Ballkanit Perëndimor.
Ai vlerësoi këtë platformë si një mekanizëm të rëndësishëm për nxitjen e marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë, dialogut dhe shkëmbimit të përvojave mes vendeve të rajonit.
“Sot Shqipëria mirëpret samitin e Procesit të Brdo-Brijuni-t, së bashku me Slloveninë dhe Kroacinë si bashkë kryesues të presidentes të Procesit të Brdo-Brijuni-t ne vlerësojmë për rolin e kësaj platformë si mekanizëm të rëndësishëm rajonal, temat që do të diskutohen sot lidhur me bashkëpunime rajonal, marrëdhënie të fqinjësisë së mirë, integrimin evropian, planin e rritjes së Bashkimit Evropian, rininë. Shqipëria mbështet dialogun rajonal, me fokus bashkëpunimin dhe procesin e integrimit evropian, vlerësojmë progresin e arritur në këtë drejtim. Për ne bashkëpunimi mbetet instrumenti kryesor i integrimit të rajonit në BE. Duhet të vazhdojmë të shkëmbejmë eksperiencat dhe njohuritë tona për të pasur rezultate akoma më të prekshme të këtij procesi në Procesit të Brdo-Brijuni-t”, ka deklaruar Begaj./D.B/EO
Në Durrës sot pritet të nis Samiti i Iniciativës Bërdo-Brioni, i cili do të fokusohet në perspektivën evropiane të rajonit dhe zbatimin e Planit të Rritjes së Bashkimit Evropian, ku prezente pritet të jetë edhe presidentja Vjosa Osmani.
Samiti mbahet nën moton “Interesa të përbashkëta, angazhim i përbashkët për një të ardhme të përbashkët: Së bashku drejt BE-së” dhe organizohet nga presidentët e Sllovenisë dhe Kroacisë, Natasha Pirc Musar dhe Zoran Milanoviq, ndërsa drejtohet nga presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj.
Samiti dyditor i Brdo-Brijunit mbahet këtë vit në Shqipëri, në Golem dhe në fokus pritet të jenë çështjet që prekin rajonin, si dhe proceset integruese të Ballkanit Perëndimor.
Temat e diskutimeve lidhen me bashkëpunimin rajonal, marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë, integrimin evropian, Planin e Rritjes së BE-së, rininë dhe hartimin e politikave për mbajtjen e fuqisë së kualifikuar punëtore, sidomos të rinisë.
Veç seancës plenare dhe konferencës për shtyp që Presidenti Begaj do të mbajë së bashku me homologët e Sllovenisë dhe Kroacisë, shtetet bashkëkryesuese të “Brdo-Brijuni-t”, përgjatë punimeve të këtij samiti janë parashikuar edhe takime dypalëshe mes liderëve pjesëmarrës.
Ky samit pritet të dalë me konkluzionet përkatëse, të cilat konsiderohen si shtysë për rritjen e bashkëpunimit mes vendeve pjesëmarrëse dhe progresit të tyre.
Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Bosnjë dhe Hercegovina dhe Serbia janë pjesë e Procesit të Brdo-Brijuni-t, iniciativë e vitit 2010 e Sllovenisë dhe Kroacisë, dy shtete anëtare të BE-së./S.K/EO/