Presioni i lartë i gjakut është një problem i madh shëndetësor që shumica e njerëzve nuk e dinë se e kanë sepse shpesh nuk ka shenja paralajmëruese, por nëse nuk trajtohet, gjendja mund të shkaktojë komplikime serioze si sëmundje të zemrës, goditje në tru dhe më shumë.
Presioni i lartë i gjakut është një gjendje e zakonshme që prek arteriet e trupit. Quhet edhe hipertension. Nëse keni presion të lartë të gjakut, presioni i gjakut në muret e arterieve është vazhdimisht shumë i madh. Zemra duhet të punojë më shumë për të pompuar gjakun. Presioni i gjakut matet në milimetra merkur (mm Hg). Në përgjithësi, hipertensioni është një tregues i presionit të gjakut prej 130/80 mm Hg ose më i lartë, shkruan portali “Eat This, Not That”.
“Vizitat e rregullta te mjeku rekomandohen gjithmonë sepse gjëja e parë që një infermiere do të bëjë është të kontrollojë presionin e gjakut”, thotë Jagdish Khubchandan, profesor i shëndetit publik pranë Universitetit Shtetëror të Nju Meksikos.
1. Dhimbje gjoksi
Dhimbja e gjoksit është një simptomë që ka të ngjarë të ndodhë me ose pa simptoma të tjera gjatë një krize hipertensioni. Megjithatë, në shumicën e njerëzve me hipertension, nuk është një simptomë e vërejtur zakonisht gjatë ekzaminimeve rutinë. Dhimbja e gjoksit ka më shumë gjasa me presionin jashtëzakonisht të lartë të gjakut, veçanërisht kur një person mund të ketë një atak në zemër.
Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve thekson se presioni i lartë i gjakut mund të dëmtojë arteriet tuaja duke i bërë ato më pak elastike, gjë që redukton rrjedhjen e gjakut dhe oksigjenit në zemrën tuaj dhe çon në sëmundje të zemrës. Përveç kësaj, ulja e rrjedhjes së gjakut në zemër mund të shkaktojë:
Dhimbje gjoksi, e quajtur edhe angjina.
Një atak në zemër, i cili ndodh kur qarkullimi i gjakut në zemrën tuaj bllokohet dhe muskuli i zemrës fillon të vdesë pa oksigjen të mjaftueshëm. Sa më gjatë të bllokohet qarkullimi i gjakut, aq më i madh është dëmtimi i zemrës.
Dështimi i zemrës, një gjendje që nënkupton se zemra juaj nuk mund të pompojë mjaftueshëm gjak dhe oksigjen në organet e tjera.
2. Probleme me frymëmarrjen
“Ka shumë shpjegime për dhimbjen e gjoksit”, thekson doktor Khubchandani.
Presioni i lartë i gjakut mund të ndikojë në enët e gjakut duke i bërë ato më pak fleksibël, duke çuar në uljen e rrjedhjes së gjakut në zemër, duke shkaktuar dhimbje gjoksi. Gjatë një krize hipertensive, ky stres mund të rritet duke çuar në mungesë ajri dhe oksigjeni. Po kështu, njerëzit mund të përjetojnë një atak në zemër që mund të çojë në një nevojë të shtuar për oksigjen dhe vështirësi në frymëmarrje.
Nëse ju mungon fryma, mund të keni një lloj të caktuar presioni të lartë të gjakut. Hipertensioni pulmonar është një lloj presioni i lartë i gjakut që prek arteriet në mushkëri dhe anën e djathtë të zemrës. Në një formë të hipertensionit pulmonar, të quajtur hipertension arterial pulmonar (PAH), enët e gjakut në mushkëri ngushtohen, bllokohen ose shkatërrohen. Dëmtimi ngadalëson qarkullimin e gjakut nëpër mushkëri dhe presioni i gjakut në arteriet pulmonare rritet. Zemra duhet të punojë më shumë për të pompuar gjakun nëpër mushkëri. Përpjekja shtesë përfundimisht bën që muskuli i zemrës të dobësohet dhe të dështojë. Në disa njerëz, hipertensioni pulmonar përkeqësohet ngadalë dhe mund të jetë kërcënues për jetën.
3. Dhimbje koke
Sipas Khubchandani, “dhimbjet e kokës mund të shfaqen për shkak të presionit shumë të lartë të gjakut, i cili është pjesë e një krize hipertensive dhe duhet të konsiderohet një urgjencë mjekësore. Kur shfaqet një krizë hipertensioni ose presioni jashtëzakonisht i lartë i gjakut, mund të shkaktojë presion të tepërt në tru, duke çuar shpesh në rrjedhjen e gjakut nga enët e gjakut në tru. Dhimbje të tilla koke janë të natyrës pulsuese dhe mund të përkeqësohen me aktivitete stresuese”.
Dëshmia më e mirë është se tregon se presioni i lartë i gjakut nuk shkakton dhimbje koke apo gjakrrjedhje nga hundët, përveç në rastin e një krize hipertensive, një urgjencë mjekësore kur presioni i gjakut është 180/120 mm Hg ose më i lartë. Nëse tensioni juaj i gjakut është jashtëzakonisht i lartë dhe keni dhimbje koke ose gjakrrjedhje nga hunda dhe nuk ndiheni mirë, prisni pesë minuta dhe përsëritni matjen. Nëse leximi juaj mbetet në 180/120 mm Hg ose më i lartë, telefononi 911. Nëse keni dhimbje koke të forta ose gjakrrjedhje nga hundët dhe nuk jeni mirë, konsultohuni me mjekun tuaj pasi këto mund të jenë simptoma të kushteve të tjera mjekësore.
4. Konfuzion
Sipas Khubchandani, konfuzion, marramendje, sulme të ngjashme me dhimbje koke, presion në tru dhe rrjedhja jonormale rrjedhja e gjakut në tru mund të çojë në simptoma të lidhura me trurin gjatë krizave hipertensive ose kur presioni i gjakut kontrollohet dobët. Disa njerëz mund të përjetojnë goditje në tru ose gjakderdhje në tru për shkak të hipertensionit, ku këto simptoma mund të bëhen më të theksuara dhe të përkeqësohen.
Studimet vëzhguese tregojnë se presioni i lartë i gjakut në moshën e mesme – nga vitet 40 deri në fillim të viteve 60 – rrit rrezikun e rënies njohëse më vonë në jetë.
5. Probleme me të folurin
Edhe pse shumë nga këto simptoma nuk kuptohen mirë dhe arsyet pas simptomave të tilla kanë nevojë për hetime të mëtejshme, disa sugjerojnë se stresi mekanik në muret e enëve të gjakut ka të ngjarë të çojë në presion ose dëmtim të enëve të gjakut dhe nervave. Si rezultat, individët mund të kenë vështirësi në të folur ose mund të kenë anomali vizuale gjatë një urgjence hipertensioni.
Këto simptoma bëhen gjithashtu konfuze sepse shumë njerëz me presion të lartë të gjakut kanë sëmundje të tjera që mund të ndikojnë në funksionin trupor (p.sh., njerëzit mund të kenë edhe diabet me hipertension dhe ka tendencë të ndikojë në shikim).
6. Një mënyrë jetese e shëndetshme bën një ndryshim të madh
Masat e jetesës së shëndetshme dhe medikamentet e përshkruara duhet të ndiqen me kujdes. Këto masa të stilit të jetesës përfshijnë rritjen e aktivitetit fizik, ngrënien e më pak kripë dhe më shumë fruta dhe perime, menaxhimin e stresit dhe peshës, ruajtjen e higjienës së gjumit dhe rutinave të përditshme, dhe shmangien e përdorimit të alkoolit, duhanit ose ilaçeve.
Simptoma të tjera jo-konsistente, jo-konkluzive dhe jo specifike që mund të shfaqen gjatë një krize hipertensioni ose rrallë me hipertension përfshijnë lodhjen, problemet e shikimit, ankthin, dhimbjet e trupit, marramendje, të vjella, gjakderdhje nga hundët.