Tajvani së shpejti do të hapë një de facto ambasadë në Lituani në atë që shihet si një fitore e vogël për Taipein në betejën e saj të gjatë diplomatike me Pekinin, i cili pretendon sovranitetin mbi ishullin e vetëqeverisur.
Washingtoni ishte i shpejtë për të mirëpritur këtë veprim të Taipeit, duke thënë se qëndronte me miqtë dhe aleatët.
Ministri i Jashtëm i Tajvanit, Joseph Wu, tha të martën se ishulli ishte “i angazhuar plotësisht” për të hapur zyrën përfaqësuese të Tajvanit në Lituani-misioni i parë i ishullit në Evropë që mban emrin Tajvan.
“Zyra jonë përfaqësuese që do të vendoset në Lituani do të jetë zyra jonë e parë në Evropë që përdor emrin Tajvan”, tha Wu, duke shtuar se “taivanezët” ishin vetëm çështje posesive të Tajvanit.
Ai tha se promovimi i lidhjeve të Tajvanit me Evropën ishte një nga detyrat kryesore të ministrisë.
“Përdorimi i emrit Tajvan si zyra jonë përfaqësuese do të lejojë që miqtë tanë në Evropë të kuptojnë më qartë se ne përfaqësojmë 23 milionë njerëzit e Tajvanit. Kjo është diçka shumë domethënëse”, tha ai.
Duke e quajtur planin një “përparim të rëndësishëm diplomatik”, presidentja tajvaneze, Tsai Ing-wen, tha në një postim në Facebook se marrëdhëniet e ishullit me Lituaninë u paralajmëruan se do të ecën edhe më mirë pasi Vilnius hapi zyrën e tij në Taipei këtë vjeshtë.
Zhu Fenglian-zëdhënëse e Zyrës së Punëve të Tajvanit të Pekinit, paralajmëroi Lituaninë kundër zhvillimit të kontaktit zyrtar me Tajvanin dhe i kërkoi asaj që t’i përmbahet parimit “një Kinë” dhe të shmangë dërgimin e një sinjali të gabuar për forcat e pavarësisë pro tajvaneze në ishull.
“Tajvani është pjesë e Kinës dhe ne kundërshtojmë vendosmërisht cilindo prej aleatëve tanë që të zhvillojë marrëdhënie zyrtare me zonën e Tajvanit”, tha ajo, duke shtuar se çdo përpjekje për të ndryshuar statusin nuk do të ndryshonte faktin se Tajvani ishte pjesë e Kinës dhe realitetin ndërkombëtar se ekzistonte vetëm një Kinë.
Wu tha se ministria tashmë kishte dorëzuar buxhetin e zyrës për miratimin e kabinetit dhe po kërkonte një ulëse. “Përgatitjet janë në vrull të plotë”, tha ai, raporton South China Morning Post.
Ai tha se Tajvani dhe Lituania pritet të punojnë në projekte të përbashkëta, duke filluar nga tregtia, industria dhe teknologjia.
Sapo zyra të fillojë veprimtarinë, Tajvani do të përqendrohet në promovimin e tregtisë, kulturës, arsimit dhe turizmit në vendin Baltik dhe në Evropën Lindore.
Në fillim të këtij viti, Lituania tha se po mendonte të krijonte një zyrë përfaqësuese në Taipei, duke nxitur zemërimin nga Pekini, i cili ka marrëdhënie zyrtare me Vilnius. Lituania, gjithashtu hoqi dorë nga një iniciativë e udhëhequr nga Pekini për të rritur marrëveshjet e infrastrukturës me Evropën Qendrore dhe me atë Lindore.
Menjëherë pasi Wu njoftoi planin, SHBA-ja e vlerësoi vendimin.
“Shtetet e Bashkuara të Amerikës përshëndet marrëveshjen për krijimin e një zyre të Tajvanit në Lituani. Të gjitha vendet duhet të jenë të lira të ndjekin lidhje më të ngushta dhe bashkëpunim më të madh me Tajvanin, një demokraci udhëheqëse, një ekonomi të madhe dhe një forcë për të mirë në botë”, tha Instituti Amerikan në Tajvan, e që është, de facto, ambasada e SHBA-së në Taipei në mungesë të marrëdhënieve zyrtare.
“SHBA-ja mbetet e përkushtuar për të mbështetur Tajvanin në një mënyrë koherente me politikën e SHBA-së ‘një Kinë’, pasi Tajvani të forcojë partneritetin e tij ndërkombëtar dhe të punojë për të adresuar sfidat globale, duke përfshirë COVID-19, shqyrtimin e investimeve dhe qëndrueshmërinë e zinxhirit të furnizimit.
“Ne qëndrojmë me miqtë dhe aleatët për të avancuar prosperitetin, sigurinë dhe vlerat tona të përbashkëta në të gjithë botën”.
Uashingtoni, i cili e njohu Pekinin në vitin 1979, ka qenë i zëshëm në mbështetjen e pjesëmarrjes së Tajvanit në çështjet ndërkombëtare që nga administrata e ish-presidentit amerikan, Donald Trump. Kjo mbështetje, veçanërisht ajo nga Kongresi, ka vazhduar me pasardhësin e Trumpit, Joe Biden.
Washingtoni, gjithashtu ka paralajmëruar 15 aleatët e mbetur të Taipeit që të vazhdojnë të përkrahin Tajvanin e jo Pekinin, duke thënë se ata mund të rrezikojnë sanksione nëse e bëjnë këtë.
Wang Ting-yu, një ligjvënës i Partisë Përparimtare Demokratike, që e mbështet pavarësinë, tha se kjo ishte një fitore diplomatike për Tajvanin.
“Lituania dhe Tajvani përballen me të njëjtën situatë: sistemet e tyre demokratike dhe të lira janë nën kërcënim të menjëhershëm nga Pekini”, tha Wang.
“Ministria jonë e Jashtme ishte në gjendje ta shfrytëzojë këtë mundësi…dhe gradualisht të kapërcejë të gjitha vështirësitë në hapjen e zyrës.”
Ligjvënësi Charles Chen I-hsin tha se ishulli duhet të shmangë mburrjet për këtë veprim, sepse kjo mund të nxisë Pekinin të bëjë presion mbi Lituaninë. “Në fund të fundit, nuk po flasim për vendosje të marrëdhënieve zyrtare midis të dy palëve,” tha Chen.