Rumania dhe Bullgaria do të bëhen anëtarë të plotë të Zonës Shengen më 1 janar 2025, duke përmbyllur një proces që ka nisur në vitin 2011, kur Komisioni Evropian shpalli të dyja shtetet gati për t’u bashkuar.
Vendimi historik u finalizua mëngjesin e enjtes, pasi ministrat e brendshëm të Bashkimit Evropian dhanë miratimin e fundit për kandidaturën e shumëpritur të këtyre dy shteteve. Ky moment u bë i mundur pas heqjes së vetos nga Austria, kundërshtari më i fortë, gjatë një takimi në Budapest muajin e kaluar.
Presidenti i Këshillit të BE-së, Hungaria, e cilësoi këtë vendim si një “fitorë të madhe për Bullgarinë, Rumaninë dhe gjithë Evropën.”
Të dyja shtetet, të cilat kanë punuar për këtë qëllim për më shumë se një dekadë, do të bashkohen zyrtarisht me Zonën Shengen më 1 janar 2025, e cila mundëson lëvizjen pa pasaportë. Ky vendim përfaqëson përmbylljen e një procesi që ka pasur shumë sfida politike që nga momenti kur Komisioni Evropian shpalli Rumaninë dhe Bullgarinë gati për anëtarësim në vitin 2011.
Megjithatë, anëtarësimi i plotë vjen me një kusht të rëndësishëm. Sipas marrëveshjes së arritur në Budapest, kontrolli i kufijve do të ri-ndërmerret përkohësisht në kufijtë tokësorë midis Hungarisë dhe Rumanisë, dhe Rumanisë dhe Bullgarisë, për një periudhë prej të paktën gjashtë muajsh. Kjo masë ka për qëllim të adresojë shqetësimet mbi migrimin e parregullt dhe sigurinë e brendshme. Përdorimi i shprehjes “të paktën” nënkupton se këto kontrolla mund të zgjaten edhe më tej.
Rinovimi i këtyre kontrollave u pa si një kompromis i nevojshëm për të qetësuar shqetësimet e Austrisë mbi migrimin, një nga pengesat kryesore për procesin e anëtarësimit në Shengen. Si rezultat, ndonëse është arritur një sukses historik në heqjen e kontrolleve të pasaportave, udhëtarët që kalojnë këto kufij mund të përballen ende me disa vonesa dhe radhë.
Ekspertët argumentojnë se ndërsa rinovimi i këtyre kontrollave mund të shihet si një “mjet” për të adresuar shqetësimet publike mbi migrimin, ato nuk pritet të ndikojnë ndjeshëm në udhëtimet e përditshme, pasi pritet të jenë kontrolla të rastësishme dhe jo të përhershme.
Zona Shengen, një nga arritjet më të prekshme të integrimit evropian, do të përfshijë tani 29 shtete dhe më shumë se 450 milionë njerëz, pasi Rumania dhe Bullgaria do të bashkohen, duke zgjeruar lëvizjen e lirë të njerëzve nëpër Evropë./UBTNews/