Mes presioneve në rritje të inflacioni dhe krizave të pasigurta gjeopolitike, bankat qendrore në mbarë botën kanë rritur normat bazë të interesit.
Këtë vit, rreth 90 banka qendrore kanë rritur normat e interesit, ku gjysma e tyre i kanë rritur normat me të paktën 75 pikë bazë të gjitha menjëherë. Shumë e bënë atë disa herë, në atë që ekonomisti i lartë i Bankës Amerikane, Ethan Harris e përshkruan si një “garë për të parë se kush mund të ecë më shpejt”.
Si rezultat, politika monetare është shtrënguar gjerësisht për herë të parë në 15 vjet, duke sinjalizuar një shkëputje të madhe nga periudha e parave të lira, e vendosur nga kriza financiare e vitit 2008, të cilën shumë ekonomistë dhe investitorë e kishin parë si një normalitet të ri.
Sipas JPMorgan Chase & Co., tremujori aktual do të dëshmojë rritjen më të madhe të normës nga bankat kryesore qendrore që nga viti 1980 dhe nuk do të përfundojë me kaq.
Rritja e normave të interesit që bankat do të bëjnë dhe që përfundimisht do t’ua kalojnë klientëve do të thotë se normat e kredisë do të rriten. Normat e interesit për kreditë për shtëpi, personale, makina dhe flori do të rriten pas rritjes së normave bazë.
Pse po rriten normat e interesit?
Normat e interesit po rriten për të kontrolluar inflacionin në rritje, i cili aktualisht është në nivelet më të larta të të gjitha kohërave pasi zinxhirët e furnizimit janë ndërprerë për shkak të luftës Rusi-Ukrainë dhe pandemisë Covid-19.
Normat e larta ngadalësojnë shpenzimet e konsumatorëve dhe të biznesit, veçanërisht për artikujt e shtrenjtë, si pronat dhe mallrat e tjera luksoze. Kjo anulon efektin e pasurisë dhe gjithashtu i bën bankat më të kujdesshme për kreditimin.
Në të njëjtin drejtim lëvizin edhe normat e interesit dhe inflacioni. Nëse inflacioni është në rritje, normat e interesit rriten. Por ngadalësimi ekonomik ul normën e inflacionit dhe mund të inkurajojë uljen e normave për të ringjallur rritjen./UBTNews/