Në raport me grupet më të reja të popullsisë, pensionistët shqiptarë janë më të palumturit, por gjithsesi renditen ndër më të pasigurtët në nivel global. Sipas Indeksit Global të Lumturisë 2024, pensionistët shqiptarë zënë vendin e 100-të në renditjen e 143 shteteve të botës, që i rendit ata më poshtë se shumë shtete të tjera, përfshirë ato të Evropës.
Në indeksin e përgjithshëm, ku përfshihen të gjitha grupmoshat, Shqipëria renditet në vendin e 87-të, që do të thotë se në përgjithësi niveli i lumturisë në vend është relativisht i ulët në krahasim me shumicën e shteteve të tjera.
Pensionistët shqiptarë kanë një pozicion shumë më të dobët se grupmoshat e tjera të popullsisë, të rinjtë dhe ata të moshës së mesme. Sipas të dhënave të indeksit, pensionistët shqiptarë janë më të palumturit edhe në krahasim me të rinjtë, duke ilustruar një diferencë të madhe të perceptuar për mirëqenien sociale dhe ekonomike.
Një analizë e thelluar tregon se, krahasuar me vitin 2006, në vitin 2023 pensionistët shqiptarë kishin nivele të ulëta lumturie, duke qenë ndër më të palumturit në Europë. Kjo përkeqësim është pjesërisht i lidhur me uljen e të ardhurave dhe problemet me aksesin në shërbime shëndetësore dhe mbrojtje sociale.
Në nivel global, hulumtimet tregojnë se pabarazia e mirëqenies ka një ndikim më të madh në lumturinë e përgjithshme sesa pabarazia e të ardhurave. Pabarazia në shpërndarjen e lumturisë pasqyron pabarazitë në aksesin ndaj mirëqenies, përfshirë të ardhurat, arsimin, kujdesin shëndetësor dhe mbështetje sociale. Për këtë arsye, shtetet që ofrojnë sisteme të forta shëndetësore dhe mbrojtje sociale kanë një nivel më të lartë lumturie për grupmoshat mbi 60 vjeç.
Në Shqipëri, pensionistët kanë një nivel të ulët të mirëqenies dhe po përballen me varfëri të theksuar, pasi shumica e të ardhurave të tyre janë nën nivelin e varfërisë, duke arritur në 6.7 USD në ditë, që është shumë më pak se niveli relativ i varfërisë në shumicën e shteteve të tjera.
Përgjithësisht, shqiptarët mbi 49 vjeç janë më të palumtur se 15 vite më parë, por megjithatë ata përballen me sfida të mëdha ekonomike dhe sociale. Në vitin 2024, shqiptarët mbeten ndër më të palumturit në Europë pas turqve, për shkak të kushteve të vështira socio-ekonomike.
Në përfundim, pavarësisht ndonjë periudhe përmirësimi në disa aspekte të jetës, pensionistët shqiptarë vazhdojnë të përballen me një mungesë të ndjeshme të lumturisë dhe mirëqenies, që kërkon reforma dhe investime më të mëdha në sistemet e shëndetësisë dhe mbrojtjes sociale./UBTNews/
