Në Gjykatën Speciale në Hagë, në rastin kundër ish-krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, filloi të dëshmojë Francis Ledwidge, oficer i ushtrisë britanike i cili kishte shërbyer në Kosovë gjatë periudhës së luftës.
Ai është dëshmitari i katërmbëdhjetë i Zyrës së Prokurorit të Specializuar dhe po dëshmon pa masa mbrojtëse në seancë publike.
Prokurori Nico Baarlink tha se Ledwidge ka shërbyer në misionin e OSBE-së nga nëntori 1998 deri në mars 1999, si dhe nga korriku 1999, që sipas tij kishte hetuar rastet e personave të cilët pretendohet se janë ndaluar në zonën e Rahovecit.
Sipas prokurorit, dëshmitari kishte zhvilluar intervista me të ndaluarit dhe familjarët e të zhdukurve.
“Dëshmitari ka hetuar rastet e personave të cilët janë ndaluar nga UÇK dhe të cilët janë zhdukur më ose rreth datës 17 korrik 1999 në Rahovec dhe në zonat përreth. Ai ka kryer intervista që kanë të bëjnë me këto ngjarje përfshirë këtu edhe të ndaluar të mëparshëm dhe anëtar të familjeve të viktimave. Dy persona i kanë thënë dëshmitarit se me ta ka folur Jakup Krasniqi, dëshmitari është ndaluar shkurtimisht nga forcat serbe pas zhdukjes së vëllezërve më datë 27 shkurt 1999 dhe dëshmitari gjithashtu ka hetuar të paktën në rrëmbimin e 5 serbëve nga ushtarë të uniformuar dhe armatosur të UÇK-së në Rahovec rreth datës 16 qershor 1999. Më ose rreth nëntorit 1999 dëshmitari ka dëgjuar nga shumë persona se Hashim Thaçi ka dhënë një fjalim në një miting të organizuar në Rahovec“, tha ai.
Ndërsa sipas dëshmitarit, shumë nga intervistat janë zhvilluar në Hoçë të Madhe.
Ai tha se dokumentet nuk janë të nënshkruara nga dëshmitarët sepse sipas tij qëllimi nuk ka qenë që të përdoreshin në salla gjyqi.
“Kanë kaluar 25 vite që prej asaj kohe kështu që procesi përmes të cilit i kemi përkthyer shënimet në dokumente të shkruara sa i takon personave të zhdukur nuk më kujtohet ekzaktësisht, megjithatë nuk do isha i surprizuar i habitur që të diskutonim ndërmjet nesh apo t’ia lexonim mbrapsht dëshmitarit dhe po ashtu ne nuk i kemi kërkuar që të nënshkruajnë fatkeqësisht këtyre dëshmitarëve sepse synimi i këtyre dokumenteve nuk ishte që të përdoreshin në sallë gjyqi, kështu që për pasojë është informacion që është përdorur vetëm thjesht në shtabet apo zona tona. Besoj që menjëherë pasi është bërë intervista e kemi shtypur atë pasi ka kaluar një kohë e shkurtër mbase i kemi shtypur në të njëjtën ditë, megjithatë kam pas një kopje elektrike”, theksoi ai.
Ndërsa mbrojtja e Kadri Veselit deklaroi se dëshmitari i ZPS-së është autorizuar nga kolonel Milan Petroviq që të mbledh informacione dhe t’i kalojë në Hagë.
“Ka disa sugjerime nga deklarata e këtij dëshmitari në faqen 12, ai është autorizuar që t’i mbledh informacionet dhe t’i kaloj në Hagë dhe ka marr një autorizim për të bërë një gjë të tillë. ‘Gjatë dy bisedave me këtë person koloneli Milan Petroviq më pyeti nëse kam autoritet që të transferoj informacione në Hagë unë përpara këtij takimi kam marr autorizim për të bërë këtë gjë i thash kolonelit të paktën prej disa informacioneve të mbledhura janë bërë për këtë qëllim për të quar më tej një hetim”, theksoi avokati i Veselit.
Pas pyetjeve për disa raporte, më pas Zyra e Prokurorit të Specializuar ka mbaruar pyetjet e saj për dëshmitarin, Francis Ledwidge.
Me kundërpyetjet vazhdoi mbrojtja e Hashim Thaçit ku avokati Gregory Kehoe pyeti dëshmitarin e ZPS-së për dislokimin e tij në Rahovec.
Më pas, Ledwidge tregoi se ai vetë i katërti ishte zhvendosur në një shtëpi në Rahovec në një zonë të banuar me serbë.
“Ledwidge: Ne u dislokuam një ekip prej 4 vetash dhe më pas na u bashkuan edhe të tjerë këtij grupi të vogël i gjithë grupi përbëhej prej 22 personave kurse të tjerët në atë kohë nuk kishim punonjëse gra sepse ishin të shpërndara nëpër qytet dhe më pas u dislokuam nëpër këto baza në terren”,
Kehoe: Ky vendi ku u vendosët ishte i banuar me serbë në Rahovec?
Ledwidge: Po kjo është e saktë siç kam thënë në deklaratën time kam qenë para shumë kohësh atje dhe e di që ishin dy pjesë të qytetit pjesa në kodër ishte e banuar prej serbëve, kurse pjesa më e madhe shumica e banorëve jetonin në pjesën e qytetit
Kehoe: Personit sipas hierarkisë së OSBE që i raportonit ishte Syzan Peterson a e është kjo e saktë?
Ledwidge: Linja e raportimit ishte mjaftë jo zyrtare në atë kohë ishim një grup i shpërndarë në gjithë Kosovën, unë i raportoja shefit tim i cili ishte Ijen Mechlaud më pas George…dhe teknikisht gjatë kohës së konfliktit Syzan Peterson.
Ndërsa mbrojtja e avokatit të viktimave nuk kishte pyetje për këtë dëshmitar.
Para fillimit të kësaj dëshmie, mbrojtja kundërshtoi shënimin zyrtar të ZPS-së për këtë dëshmitarin, duke pretenduar se ka deklarime të reja të cilat i janë ofruar mbrojtjes gjatë fundjavës dhe se të njëjtit nuk kanë pasur kohën e mjaftueshme për t’u përgatitur.
Ekipet mbrojtëse thanë gjithashtu se dëshmitari gjatë dëshmisë së tij para ZPS-së ka dhënë shumë opinione.
Avokati i Thaçit, Gregory Kehoe tha se dëshmia e këtij dëshmitari është plot me opinione dhe se dëshmitari nuk është ekspert.
“Personalisht jam i shqetësuar lidhur me atë çfarë është bërë praktikë e pranueshme deri tani në kuptimin që kolegët lejohen që të shtojnë deklaratat e dëshmitarëve dhe kemi këtu një dokument të ri që siç e thash e kemi marr vetëm të shtunën në darkë dokument I cili ka informacion të ri”, theksoi ai.
Ndërsa, avokati mbrojtës i Veselit, Ben Emmerson u shpreh se një dëshmitar faktik nuk mund të jap opinione, prandaj kërkoi që këto opinione të dëshmitarit të 14-të të mos nxirren nga prokuroria.
“Deklarata fillestare përmbajnë opinione të dëshmitarit dhe me kalimin e kohës këto janë rritur në kuptimin që kemi edhe shënime të cilat përmbajnë një sasi të konsiderueshme opinione, edhe një dëshmitarë ekspert nuk lejohet që të jap opinionet për çështjet që duhet të merret vendim shembull prania ose ekzistenca e një policie për të ndjekur bashkëpunëtorët tjerë. Një gjë më e rëndësishme se kaq është se opinionet nuk duhet të nxirren nga dëshmitarë fakti… opinionet nuk duhet të nxirren ose nuk duhet të jepen nga dëshmitarët e faktit kur nuk është e qartë se cila është baza faktike e dëshmitarëve, palëve u kërkohet që të eksplorohet më tej në bazën e njohurive të dëshmitarit në varësi që thotë ai…nuk bëhet një dëshmitar ekspert por kemi të bëjmë me një dëshmitarë fakti kështu që si rezultat është shumë I rëndësishëm që opinionet e tij të jenë sa më të kufizuara të jenë të mundur”, theksoi ai.
Pas këtyre shqetësimeve, trupi gjykues dha urdhër gojor që opinioni nuk duhet të nxjerrët nga prokuroria por të mbështetet në fakte që verifikohen si dhe urdhërojë ZPS-në që të redaktojë informacionin që përmban shënimi zyrtar.
Më pas kryesuesi i trupit gjykues, Charles Smith njoftoi se nëse nxirren si prova nga ZPS-së atëherë kjo dëshmi nuk do të merret parasysh.
“Trupi gjykues pajtohet se shqetësimi i mbrojtjes se opinioni i dëshmitarit nuk duhet të bjerë nën fushën e përgjegjësisë së veprimit të trupit gjykues. Kështu që trupi gjykues vëren më tej se opinioni nuk duhet të nxirret nga prokuroria dhe është e rëndësishme që kjo dëshmi të mbështetet në fakte dhe rrethanat që do të verifikohen. Nëse ndodh e kundërta dëshmia thjesht nuk do të merret parasysh ose do të jepet shumë pak peshë. Trupi gjykues si rezultat urdhëron ZPS që të redaktoj informacionin që përmbahet në shënimet e veta për përgatitjen e dëshmitarit dhe i kujtojnë ZPS se nëse kërkon që të nxjerr apo mbështetet në prova të tilla nga dëshmitari ato duhet të nxjerrën nga dëshmitari mbi bazën që dëshmitari ka formuar opinionin e vetë“, tha ai.
Paraprakisht, dëshminë e ka përfunduar ish-komandanti i Zonës Operative të Llapit, Rrustem Mustafa.
Gjykimi kundër ish-krerëve të UÇK-së, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Jakup Krasniqi dhe Rexhep Selimi ka nisur më 3 prill me deklaratat hyrëse ku të gjithë janë deklaruar të pafajshëm për akuzat për krime të pretenduara të luftës.
Ata ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit të vitit 2020.