Në moshën 13-vjeçare, Ndumiso Gamede mbeti jetim kur prindërit e tij vdiqën në kulmin e epidemisë së SIDA-s në Afrikën e Jugut.
Ai mbeti për të rritur dy vëllezërit e tij të vegjël, një betejë rraskapitëse kundër izolimit, stigmës dhe varfërisë.
Gamede, tani 28 vjeç, tregon fotografitë e prindërve të tij të varura në mur në një garazh, të cilën ai e quan shtëpi.
“Ata të dy ishin HIV pozitiv”, tha ai.
Ai tha se nuk kishte askënd që ta drejtonte gjatë viteve të tij më të cenueshme të adoleshencës dhe “pothuajse bëri krime” vetëm për të mbijetuar dhe “drogë” për ta përballuar.
Ndërsa Dita Botërore e SIDA-s po afrohet më 1 dhjetor, gjendja e vështirë e jetimëve të Afrikës së Jugut mbetet një njollë për një vend që përndryshe ka pasur shpesh epidemi.
Prevalenca kombëtare e virusit HIV që shkakton SIDA-n është ende ndër më të lartat në botë, me 13.7 për qind.
Por vdekjet kanë rënë në mënyrë dramatike, falë një përhapjeje të anti-retroviralëve (ARV) – ilaçe që, fatkeqësisht nuk ishin të disponueshme për afrikano-jugorët e varfër kur sëmundja ishte në kulmin e saj.
Ilaçet që shpëtojnë jetë nënkuptojnë gjithashtu se numri i jetimëve të infektuar me SIDA ka rënë, tha Agnes Mokoto, e cila drejton një program jetimësh në shoqatën bamirëse me bazë Afrikën Jugore.
“Ushtria e jetimëve”
Sipas UNAIDS, ka 960,000 jetimë me sindromën SIDA në Afrikën e Jugut, krahasuar me 1.9 milionë në 2009. Çdo fëmijë që ka humbur njërin ose të dy prindërit nga HIV përkufizohet si jetim.
Hendeku në piramidën e popullsisë së vendit për shkak të epidemisë krijoi një brez të humbur, veçanërisht të prindërve të rinj.
“(Në) ditët e errëta në fillim të mijëvjeçarit, njerëzit po vdisnin në tufa dhe kjo krijoi një ushtri jetimësh”, tha profesoresha Linda-Gail Bekker, drejtuese e Fondacionit Desmond Tutu HIV.
Prindërit e Gamede vdiqën në një kohë të veçantë të dhimbshme, kur mohimi i SIDA-s u rrënjos në qeverinë e Afrikës së Jugut, duke filluar nga presidenti i atëhershëm, Thabo Mbeki.
Sipas një studimi të Universitetit të Harvardit, politikat e gabuara dhe promovimi i kurave të sëmundjes shkaktuan më shumë se 330,000 vdekje.
Diskriminimi ndaj personave me HIV ishte intensiv dhe ata që mbetën jetimë nga sëmundja e ndjenin më së shumti atë.
Gamede dhe dy vëllezërit e tij duhej të luftonin për të mbijetuar pasi ata u shmangën nga familja e tij e gjerë.
“Pasi më vdiqën prindërit, na kthyen shpinën, nuk donin ta dinin… çfarë na mungonte”, tregon ai.
Sikur SIDA të mos kishte shkatërruar familjen e tij, Gamede beson se “mundësitë…do të kishin qenë të lehta. Jeta nuk do të ishte kështu”./UBTNews/