NASA njoftoi përzgjedhjen e tre kompanive amerikane që do të marrin fonde nga qeveria për të zhvilluar më tej stacionet private hapësinore. Nga një grup prej 11 propozimesh, NASA zgjodhi Blue Origin, Nanoracks LLC dhe Northrop Grumman për të marrë mbi 400 milionë dollarë në fonde federale përmes tre Marrëveshjeve të veçanta të Aktit Hapësinor.
NASA filloi të kërkojë propozime në korrik për programin e saj Komercial të Zhvillimit të Orbitës së Ulët të Tokës (CLD), i cili synon të mbështesë zhvillimin e stacioneve hapësinore komerciale. Është pjesë e një plani më të madh për të zëvendësuar përfundimisht Stacionin Hapësinor Ndërkombëtar (ISS) me stacione hapësinore komerciale. Nëpërmjet këtij modeli, NASA do të ishte një klient i industrisë komerciale të hapësirës, duke e lejuar atë të kursejë kostot dhe të fokusohet në kërkimin dhe eksplorimin bazë.
Blue Origin do të marrë 130 milionë dollarë për të zhvilluar Orbital Reef, një koncept stacioni hapësinor me fluturim të lirë që kompania e njoftoi për herë të parë në tetor. Orbital Reef po zhvillohet në partneritet me Sierra Space, prodhuesi i aeroplanit hapësinor me krahë Dream Chaser. Blue Origin thotë se stacioni do të jetë funksional në gjysmën e dytë të dekadës.
Nanoracks LLC po merr 160 milionë dollarë për konceptin e saj të stacionit Starlab. Gjithashtu u njoftua në tetor, Starlab është një bashkëpunim me Voyager Space dhe Lockheed Martin. I projektuar për të mbajtur deri në katër astronautë dhe për të kryer kërkime të avancuara mbi biologjinë, shkencën e materialeve dhe më shumë, Starlab synohet të niset në vitin 2027 me një fluturim të vetëm, sipas njoftimit për shtyp të NASA-s.
Çmimi prej 125.6 milionë dollarësh i Northrop Grumman do t’i japë atij mundësinë për të zhvilluar një stacion hapësinor komercial duke përdorur teknologjitë ekzistuese si anija e tij kozmike Cygnus, e cila aktualisht transporton mallra në ISS. Northrop po punon me Dynetics në konceptin e tij për një stacion hapësinor modular.
Axiom Space, një kompani e Hjustonit, e cila kshte fondet e para të dhëna në janar 2020 për të zhvilluar modulin e saj tregtar për t’u shtuar në ISS, tha në një deklaratë në Twitter se nuk bëri ofertë për të marrë një nga çmimet CLD.
Sipas NASA-s, çmimet janë pjesa e parë e një qasjeje dyfazore për të siguruar një tranzicion të qetë në stacionet tregtare në LEO.
Faza e parë, që pritet të vazhdojë deri në vitin 2025, do t’i lejojë përfituesit e granteve të krijojnë një plan dhe dizajne që plotësojnë nevojat e sektorit privat dhe qeverisë. Gjatë fazës së dytë, NASA dëshiron t’i certifikojë këto stacione për t’i përdorur nga astronautët njerëzorë dhe, në fund të fillojë t’i përdorë ato. /PCWorld Albanian