Idilike, të mundimshme dhe të ndërlikuara: këto janë dashuritë e treguara në klasikët e mëdhenj, nga të cilët nxirren perla të mençurisë
Filmat e Disney, përrallat moderne të para në kinema e TV dhe përrallat e përjetshme na kanë rrëfyer për dashurinë që kur ishim fëmijë. Dhe ndoshta është pak faji i të gjitha këtyre përrallave dhe i këtyre historive romantike dhe magjike nëse, edhe sot, nuk kemi kuptuar shumë për dashurinë. Ne jemi përpjekur, natyrisht, dhe ishte një moment kur madje besonim në atë përrallë ku protagonisti mbante emrin tonë, vetëm për t’u zgjuar, në mënyrën më të papritur, nga ajo që ishte vetëm një ëndërr…
Megjithatë ka mësime, të fshehura në historitë e mëdha të dashurisë, që ndoshta nuk i kemi kuptuar apo edhe nuk i kemi bërë tonat, sepse jemi përqendruar më shumë në përfundimin e lumtur sesa në vetë historinë. Po sikur t’ju themi se disa faqe të klasikëve të mëdhenj fshihen pas fjalëve perla të vërteta të mençurisë, që duhen fituar? Le t’i zbulojmë së bashku.
“E Bukura dhe Bisha”, Jeanne-Marie Leprince de Beaumont
Të gjithë e kemi parë me siguri klasikun e madh të Disney-t, të frymëzuar nga libri i Jeanne-Marie Leprince de Beaumont. Megjithë ndryshimet midis filmit dhe përrallës, ekziston një moral i vetëm dhe universal: ai i të mos qenurit kurrë sipërfaqësorë. Ajo që ka rëndësi, në fakt, nuk është e dukshme për sytë, por është e perceptueshme për zemrën.
“Hamleti”, Uilliam Shekspir
Hamleti, Princi i Danimarkës, si dhe protagonisti i një prej tragjedive më të famshme të shkruara nga William Shakespeare, na mëson se është e rëndësishme të zgjedhim me kujdes personin të cilit vendosim t’i japim zemrën. Le të kujtojmë, në fakt, se Ofelia e hidhet sipas rrymës, për shkak të emocioneve dhe shqetësimeve të saj. Morali i historisë? Asnjëherë mos u dashuroni me një person të pavendosur kronik.
“Rebecca”, Daphne du Maurier
Romani i Daphne du Maurier ka një moral të dyfishtë. E para ka të bëjë me obsesionin me ish-gruan ose të dashurën e partnerit që nuk çon kurrë në asgjë të mirë. Epiteti “Rebecca Syndrome” është frymëzuar nga romani për të treguar të gjitha gratë që kanë një xhelozi të veçantë për të kaluarën e partnerit të tyre. Mësimi i dytë, nga ana tjetër, duhet të lexohet midis rreshtave: është më mirë të fejoheni me dikë që nuk ka më lidhje me ish-in e tij, sepse, pavarësisht nga ndjenjat pak a shumë të vërteta, problemet gjithnjë fshihen diku.
Përtej të gjitha ngjarjeve madhështore dhe të jashtëzakonshme që përfshinë protagonistin Uliks, ekziston një mësim tjetër që ia vlen të shihet në poemën e madhe epike të Homerit, e gjejmë në historinë e dashurisë që është sfondi i të gjithë historisë. Një premisë është një domosdoshmëri, në një situatë normale ne kurrë nuk do të kishim justifikuar një mungesë kaq të gjatë të burrit të Penelopës, por ai po luftonte për një kauzë të drejtë dhe ajo e dinte këtë. Kështu, mbretëresha e Itakës e priti, duke refuzuar të gjitha vardisjet e burrave të tjerë, dhe pas disa vitesh ajo u ribashkua me të shoqin.
“Gatsby i Madh”, F. Scott Fitzgerald
Cili është kufiri midis dashurisë dhe obsesionit? Dhe si ta kuptojmë kur po hyjmë në terren jo të shëndetshëm dhe të rrezikshëm? Jay Gatsby e ndërton të gjithë ekzistencën e tij rreth dashurisë së jetës, Daisy Buchanan, dhe megjithëse ndjenja mes tyre i ka rezistuar viteve dhe kohës, nuk ka qenë në gjendje ta bëjë këtë përballë interesave. Pra, nuk është e vërtetë që dashuria fiton mbi gjithçka, jo nëse dy protagonistët e historisë nuk aspirojnë për të njëjtat qëllime. Dhe Jay Gatsby na e vërteton në mënyrën më tragjike./Bota.al