Për më shumë se 100 vjet, një nga vendet arkeologjike më të njohura në botë, Machu Picchu, është njohur me emrin e gabuar. Kështu u bë e ditur sipas një raporti të publikuar në Ñawpa Pacha: Journal of the Institute of Andean Studies.
Sipas raportit, inkasit që ndërtuan qytetin antik ka të ngjarë ta quanin atë Huayna Picchu. Huayna përkthehet ‘e re’, ndërsa Picchu do të thotë ‘majë mali’ në gjuhën indigjene Keçua, sipas Emily Dean, profesoreshë e antropologjisë në Universitetin e Jutas Jugore në Cedar City. Ajo nuk ishte e përfshirë në raport. Kurse fjala Machu do të thotë ‘e vjetër’, prandaj njihet si maja e malit të vjetër.
Sipas autorit të raportit, Brian Bauer, profesor i antropologjisë në Universitetin e Illinois në Çikago të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, vendbanimi inkas besohej të ishte ndërtuar rreth vitit 1420 si një pronë për inkat mbretërore që jetonin në Cuzco, kryeqyteti i perandorisë inkase.
Sipas raportit, kur spanjollët më vonë pushtuan Incat, Huayna Picchu u braktis. Ai ishte fshehur për shekuj thellë në malet e Andeve derisa eksploruesi amerikan Hiram Bingham e rizbuloi atë në vitin 1911.
Në shënimet e tij në terren, Bingham vendosi ta quante qytetin antik Machu Picchu, bazuar në informacionin e dhënë nga udhëzuesi i tij Melchor Arteaga, një fermer që jetonte në zonë, tha Bauer.
Gjatë hulumtimit të Bauer në Machu Picchu, ai gjeti prova se emri i tij origjinal ishte ndryshe. Autori i raportit, Donato Amado Gonzales — një historian në Ministrinë e Kulturës në Peru — zbuloi po të njëjtin model, kështu që ata vendosën të bashkoheshin dhe të zbulonin së bashku emrin e vërtetë.
Studiuesit filluan duke i analizuar shënimet e Binghamit, i cili tha se ishte i pasigurt për emrin origjinal kur për herë të parë e vizitoi atë vend. Nga ajo, Bauer dhe Amado Gonzales i rishikuan hartat dhe atlaset e printuara para dhe pas vizitës së Binghamit.
Një nga dokumentet më mahnitëse ishte një raport i vitit 1588 që thoshte se njerëzit indigjenë të rajonit Vilcabamba po shqyrtonin mundësinë të ktheheshin në Huayna Picchu, tha Bauer.
Gabimi i emrit nuk është befasues, tha Dean, sepse shumë arkeologë të huaj nuk bënë shumë përpjekje për të hulumtuar emrat e vendeve dhe nuk e kuptonin plotësisht Keçuan./UBTNews/