Pasi janë përpunuar votat në zgjedhjet presidenciale në Mal të Zi, bëhet e ditur se në raundin e dytë do të jenë presidenti aktual Milo Gjukanoviq dhe Jakov Milatoviq nga Lëvizja Evropa Tani.
Përderisa në dekadat e fundit është thënë pak a shumë gjithçka për presidentin Gjukanoviq, dihet shumë pak për kundërshtarin e tij në raundin e dytë të zgjedhjeve dhe duke qenë se ai ka lindur në vitin 1986, Milatoviq nuk ka pasur mundësi të angazhohet në politikë për një periudhë të gjatë kohore.
Kush është Jakov Milatoviq?
Ndryshe nga disa politikanë, Millatoviqi e filloi karrierën e tij si ekonomist dhe, ndër të tjera, u shkollua në Mal të Zi, por edhe në Universitetin Shtetëror të Ilinoisit si bursist i qeverisë amerikane.
“Ka kaluar një semestër në Universitetin e Ekonomisë dhe Biznesit në Vjenë (WU Wien) si bursist i qeverisë austriake; një vit akademik në Universitetin e Romës (La Sapienza) si bursist i Komisionit Evropian. studimet e tij master në Universitetin e Oksfordit”, thotë biografia e tij.
Karrierën e tij si ekonomist e ndërtoi në disa banka të njohura në rajon, por edhe në Evropë, dhe është veçanërisht interesant fakti që ka punuar në Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim që nga viti 2014 në ekipin e analizave ekonomike dhe politike.
“Gjatë vitit 2018 u gradua kryeekonomist me detyrën e mbulimit të vendeve të BE-së, përfshirë Rumaninë, Bullgarinë, Kroacinë dhe Slloveninë nga zyra në Bukuresht”, shkruajnë mediat malazeze për të.
Karriera politike
Ndryshe nga karriera e tij në sektorin ekonomik, e cila zgjati për një periudhë më të gjatë, Milatoviq është një fytyrë e politikës që njihet prej pak vitesh. Edhe pse karrierën e tij si ekonomist e ndoqi jashtë vendit, ai vendosi të kthehet në Mal të Zi në vitin 2020 kur kryeministri i atëhershëm Zdravko Krivokapiq e zgjodhi në postin e ministrit të Ekonomisë dhe Zhvillimit Ekonomik.
Në atë periudhë, Milatoviq ishte një nga ata që përgatiti planin e reformave ekonomike të quajtur “Evropa tani”, i cili më vonë do të shërbente si emërtim i organizatës politike me të njëjtin emër, në themelimin e së cilës ai mori pjesë.
Qeveria propozoi një program ekonomik – “Evropa tani!” me objektivat e mëposhtëm. Rritja e standardit të jetesës së qytetarëve,rritja e punësimit, reduktimi i ‘ekonomisë gri’ në tregun e punës, përmirësimi i mjedisit të biznesit dhe investimeve”, deklaruan ata në atë kohë.
Masat e propozuara përfshinin një rritje të pagës minimale nga 250 euro në 450 euro, një ulje të kostove për punëdhënësit përmes një barre më të ulët tatimore mbi punën dhe futjen e taksimit progresiv si një model tatimor më efikas.
Megjithëse qytetarët vlerësuan lëvizjet e tij, ekonomistët i konsideruan masat reformuese të Millatoviçit si një hyrje në skenarin grek në Mal të Zi.
Pas rënies së Qeverisë së Malit të Zi, e udhëhequr nga Krivokapiqi, Milatoviqi formoi projektin e tij politik, i cili mori emrin sipas reformave politike që ai zbatoi. Tundimi i parë për lëvizjen ishin zgjedhjet lokale në Mal të Zi dhe Milatoviq aplikoi për postin e kryetarit të kryeqytetit të Podgoricës si kandidat në listë.
“U ktheva sepse dua t’i lexoj përralla Sarës dhe Davidit në gjuhën tonë, t’i çoj në Goricë në fundjavë. Të eci me Milenën pranë Moraçës dhe të jem vetëm disa rrugë larg shtëpisë së prindërve të mi. Për të gjithë të punojmë së bashku dhe të krijojmë ditë më të mira.Po çdo ditë tjetër është një mundësi, dhe çdo natë është më e qetë se ajo e mëparshmja. Të gjitha qyteteve ku kam studiuar dhe punuar i ka munguar pak Podgorica. Pak nga shpirti që kam lënë këtu. prandaj u ktheva”, tha në atë kohë Milatoviq.
Rezultatet e zgjedhjeve treguan se lëvizja e Milatoviqit fitoi 21 për qind të votave, të cilat së bashku me partitë e tjera opozitare mjaftuan për të formuar shumicën dhe për të larguar nga pushteti DPS Milo Gjukanoviq.
Megjithatë, pas zgjedhjeve, pasuan një sërë ankesash për procesin zgjedhor, për të cilat Gjykata Kushtetuese duhej të vendoste. Për shkak të bllokimit të zgjedhjes së gjyqtarëve, Gjykata Kushtetuese nuk kishte kuorum prej muajsh, pasi 7 gjyqtarë në pension lanë tre. Procesi u zhbllokua vetëm në fund të shkurtit, pra në fillim të marsit, gjë që krijoi kushtet për kalimin e pushtetit dhe zbatimin e rezultateve zgjedhore.
Në ndërkohë, Milatoviq hoqi dorë nga posti i kryetarit të komunës dhe njoftoi se do të kandidojë për president të Malit të Zi, ndërsa në fushatën e tij theksoi se fokusi i tij do të jetë lufta kundër korrupsionit dhe reformat ekonomike.
“Sapo mora përgjegjësinë dhe hyra në garën presidenciale për të mposhtur Milo Gjukanoviqin dhe gjithçka që ai përfaqëson në Mal të Zi, dhe ai është simbol i së kaluarës dhe i politikës që ndau këtë vend”, u tha Milatoviç gazetarëve në Podgoricë.
Edhe pse Gjukanoviq fitoi numrin më të madh të votave në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale, dallimi mes tij dhe Milatoviqit nuk mund të përkufizohet si i madh dhe i paarritshëm.
Në raundin e dytë të zgjedhjeve, Milatoviq do të ketë patjetër mbështetjen e një pjese të opozitës dhe pritet që në raundin e dytë të zgjedhjeve Mali i Zi të ketë një luftë tejet të pasigurt mes “ujkut të vjetër” Milo. Gjukanoviq dhe shpresa e re politike Jakov Milatoviq.