Udhëheqësit e BE-së mbajtën një samit urgjent në Bruksel të enjten në vazhdën e pushtimit rus të Ukrainës dhe ranë dakord për sanksione për të imponuar “pasoja masive dhe të rënda” ndaj Moskës, përcjell UBT News.
“Këto sanksione mbulojnë sektorin financiar, sektorin e energjisë dhe transportit, mallrat me përdorim të dyfishtë, si dhe kontrollin e eksportit dhe financimin e eksportit, politikën e vizave, listimet shtesë të individëve rusë dhe kriteret e reja të listimit”, thuhet në përfundimet.
“Rusia mban përgjegjësi të plotë për këtë akt agresioni dhe të gjitha shkatërrimet dhe humbjet e jetëve që do të shkaktojë. Ajo do të mbajë përgjegjësi për veprimet e saj”.
Detajet ka mundësi të bëhen të ditura këtë të premte. Këshilli tha se do “të miratojë pa vonesë” propozimet e përgatitura nga Komisioni dhe kryediplomati.
Ai gjithashtu rekomandon një pako të mëtejshme masash kundër Bjellorusisë, transmeton UBT News.
Udhëheqësit e BE-së fluturuan për në Bruksel me dy qëllime kryesore: të shfaqin unitetin e 27 vendeve anëtare dhe të bien dakord për një pako të re, me sanksione më radikale kundër Kremlinit.
“Ne duam të shkëputim industrinë e Rusisë nga teknologjitë që nevojiten dëshpërimisht sot për të ndërtuar të ardhmen”, tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.
Kryeministri holandez, Mark Rutte tha: “Kjo ka të bëjë me udhëheqjen e Rusisë dhe të qenit i pamëshirshëm në financa dhe ekonomi”.
“Kjo nuk është vetëm kundër Ukrainës, kjo është një luftë kundër Evropës, kundër demokracisë”, u tha gazetarëve presidenti lituanez, Gitanas Nauseda. “Ata kanë nevojë për mbështetjen tonë sot, nesër mund të jetë shumë vonë”.
Siç pritej, përjashtimi i Rusisë nga sistemi i pagesave SWIFT nuk ishte përfshirë në masat, të paktën për momentin. Me bazë në Belgjikë, SWIFT lidh më shumë se 11,000 institucione financiare në mbarë botën.
Presidenti Vladimir Putin dhe ministri i Punëve të Jashtme Sergei Lavrov nuk pritej të shënjestroheshin personalisht.
Komisioni Evropian ka hartuar pakon e sanksioneve në bashkëpunim të ngushtë me shtetet anëtare. Puna filloi javë më parë kur tensionet në kufirin me Ukrainën u intensifikuan.
Masat janë krijuar për të kufizuar ndjeshëm aksesin jetik të Moskës në tregun e kapitalit dhe të shërbimeve financiare të BE-së, duke bllokuar në mënyrë efektive rifinancimin e borxhit të saj kombëtar sovran.
“Ne nuk kemi nevojë për sanksione që lehin, ne kemi nevojë për sanksione që kafshojnë, dhe nëse sanksionet kafshojnë, ato duhet ta bëjnë në një mënyrë shumë të plotë”, u tha gazetarëve kryeministri belg, Alexander De Croo përpara samitit, duke shtuar se ai dëshironte të zgjerohej drafti aktual për të goditur kompleksin elitar dhe ushtarako-industrial të Rusisë.
Por dëmi nuk do të jetë aspak i njëanshëm.
Blloku është partneri më i madh tregtar i Rusisë, që përbën 37.3% të tregtisë totale të vendit në mallra në vitin 2020. Duke pasur parasysh lidhjet e shumta tregtare me fqinjin e tyre, vendet evropiane në mënyrë të pashmangshme do të vuajnë nga hakmarrja në një masë më të madhe ose më të vogël.
Një sfidë kryesore për liderët është se si t’i shkaktojnë Rusisë dhimbjen më të madhe duke minimizuar goditjen për vendet anëtare. Më herët të enjten, dolën raporte se Italia ishte veçanërisht e shqetësuar rreth pasojave për industrinë e saj fitimprurëse luksoze.
Duke folur në kushte anonimiteti, zyrtarët e BE thanë se çështja e kompensimit monetar për vendet, ekonomia e të cilave është dëmtuar ishte “shumë e parakohshme” për t’u analizuar. Zyrtarët vunë në dukje se Gjermania dhe Holanda vlerësohen të jenë vendet më të cenueshme ndaj humbjeve ekonomike.
Përveç Kremlinit, Këshilli Evropian gjithashtu dëshiron të ndëshkojë Bjellorusinë, një vend që ka lejuar trupat ruse të hyjnë në Ukrainë përmes kufirit të tyre. Veprimi kundër regjimit të Aleksandër Lukashenkës do të hartohet më vonë, tha Këshilli në konkluzionet e tij.
Vendi tashmë është subjekt i një grupi të veçantë sanksionesh të vendosura si rezultat i krizës kufitare të migracionit të vitit 2021.
Synimi përfundimtar i takimit urgjent ishte të parashtronte grupin më të ashpër të sanksioneve që blloku ka vendosur ndonjëherë. Udhëheqësit bënë thirrje për një armëpushim “të menjëhershëm” dhe tërheqjen e trupave ruse.
“Ne do të synojmë sektorët strategjikë të ekonomisë ruse duke bllokuar aksesin e tyre në teknologjitë dhe tregjet që janë kyçe për Rusinë. Ne do të dobësojmë bazën ekonomike të Rusisë dhe kapacitetin e saj për t’u modernizuar”, tha presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen të enjten në mëngjes, disa orë pas fillimit të pushtimit.
“Ne do të ngrijmë asetet ruse në Bashkimin Evropian dhe do të ndalojmë aksesin e bankave ruse në tregjet financiare evropiane”.
Dënimet po vendosen në koordinim me SHBA-në, Mbretërinë e Bashkuar, Kanadanë, Japoninë dhe Australinë për të shfaqur një front të bashkuar, tha von der Leyen.
Meqenëse Këshilli Evropian jep vetëm udhëzime politike, puna për sanksionet më pas do të bjerë mbi përfaqësuesit kombëtarë për të bërë prekjen e fundit dhe për të dhënë miratimin ligjor. Masat hyjnë në fuqi pas publikimit në Gazetën Zyrtare të BE-së.
Grumbullimi i dytë i sanksioneve vjen pas një pakoje të miratuar në fillim të kësaj jave që goditi ndalimet e udhëtimit dhe ngriu asetet e 27 individëve dhe subjekteve pranë Presidentit Putin, duke përfshirë ministrin e tij të mbrojtjes dhe shefin e tij të shtabit, si dhe disa komandantë dhe “propagandistët”.
Ai draft fillestar mbuloi gjithashtu 351 anëtarët e Dumës Shtetërore të cilët votuan për të njohur republikat e vetëshpallura popullore të Donetsk dhe Luhansk si të pavarura.
Në fillim të kësaj jave, kancelari gjerman Olaf Scholz njoftoi gjithashtu se qeveria e tij kishte tërhequr një dokument thelbësor të nevojshëm për certifikimin e Nord Stream 2, tubacioni i diskutueshëm i gazit që lidh Gjermaninë dhe Rusinë.
Disa nga liderët e tjerë të Scholz-it, si dhe presidenti amerikan Joe Biden, kishin kërkuar që projekti të bllokohej si përgjigje ndaj agresionit të Rusisë kundër Ukrainës.
“Ne po blejmë, si Bashkim Evropian, shumë gaz rus, shumë naftë ruse. Dhe presidenti Putin po na merr paratë nga ne, nga evropianët, dhe ai po i kthen ato në agresion dhe pushtim, ai po destabilizon të gjithë Evropën”, tha kryeministri polak Mateusz Morawiecki.
Gjatë samitit të jashtëzakonshëm, udhëheqësit nënvizuan mbështetjen e tyre për sovranitetin dhe pavarësinë e Ukrainës dhe u zotuan të ofrojnë “mbështetje shtesë politike, financiare, humanitare dhe logjistike”.
Por disa qeveri dëshirojnë ta çojnë këtë mbështetje një hap më tej – shumë më tej.
Në prag të takimit, Polonia dhe Sllovenia sugjeruan që BE duhet t’i japë Ukrainës perspektivën e anëtarësimit në bllok, diçka që do t’i japë popullatës së vendit “shpresë strategjike si dhe një motiv për të këmbëngulur në mbrojtjen e atdheut, sovranitetit dhe demokracisë së tyre”.
Apeli erdhi nga një letër e përbashkët e nënshkruar nga Morawiecki dhe kryeministri slloven Janez Jansha.
“A mundet BE-ja t’i përgjigjet me sukses kësaj sfide historike? Mundet dhe duhet. BE-ja ka njohuri dhe përvojë për të realizuar një zgjidhje strategjike: instrumentin e zhvilluar mirë të quajtur zgjerim. Ne duhet të hartojmë një plan ambicioz dhe të qartë për Integrimi i shpejtë i Ukrainës në BE deri në vitin 2030”, shkruan udhëheqësit.
“Është koha për vendime të shpejta dhe të guximshme. Lufta për Evropën është në vazhdim. Mësimi historik i dy dekadave të fundit është se nëse BE nuk zgjerohet, dikush tjetër po zgjerohet. Tani ne po paguajmë një çmim për injorimin e kësaj. Le të mësojmë prej saj, pasi kostoja e injorancës vetëm do të rritet në të ardhmen”.
Anëtarësimi në BE – si dhe në NATO – është një synim i ndjekur prej kohësh nga zyrtarët ukrainas, të cilët shpesh flasin për një “perspektivë evropiane”. Ideja shihet si e largët dhe nuk ka arritur të fitojë tërheqje në Bruksel.
Nga sot, të vetmet vende të njohura zyrtarisht nga BE si kandidate janë Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi, Serbia dhe Turqia. Përveç kësaj, Bosnja dhe Hercegovina dhe Kosova kanë statusin e kandidatëve të mundshëm./UBTNews/