Kolesteroli i lartë është një vrasës i fshehtë, sepse zakonisht nuk e dini se keni derisa të shkaktojë komplikime serioze.
Ekzistojnë tri shenja serioze të kolesterolit të lartë në këmbën tuaj që “kërkojnë kujdes të menjëhershëm mjekësor”, paralajmëron Shoqata për Kirurgjinë Vaskulare (SVS).
Ndërsa kolesteroli grumbullohet në arterie, ai mund të shkaktojë komplikime të rënda që paraqesin simptoma.
Sëmundja arteriale periferike (PAD) është një gjendje e zakonshme ku grumbullimi i depozitave yndyrore si kolesteroli në arterie kufizon furnizimin me gjak në muskujt e këmbëve.
Tri shenja treguese të këtij ndërlikimi të kolesterolit mund të shfaqen në këmbët tuaja.
“Një plagë e hapur ose ulcerë në gishtat e këmbëve ose në këmbë, shpesh në një pikë presioni në këmbë, mund të sinjalizojë një rast serioz të PAD,” paralajmëron Shoqata për Kirurgjinë Vaskulare (SVS).
Sipas SVS, një ulcerë mund të përparojë në gangrenë. Gangrena është një gjendje serioze ku humbja e furnizimit me gjak shkakton vdekjen e indeve të trupit.
“Këto simptoma kërkojnë kujdes të menjëhershëm mjekësor,” shton SVS.
Për të shmangur rrezikun e komplikimeve të kolesterolit të lartë si PAD, është jetike që të testoheni për kolesterol të lartë.
Meqenëse kolesteroli i lartë zakonisht nuk shkakton simptoma, mund ta zbuloni nëse e keni atë vetëm nga një test gjaku.
“Mjeku juaj i përgjithshëm mund të sugjerojë të bëni një test nëse mendon se niveli juaj i kolesterolit mund të jetë i lartë,” shpjegon NHS.
“Kjo mund të jetë për shkak të moshës, peshës ose një gjendje tjetër që keni (si presioni i lartë i gjakut ose diabeti).
Sipas organit shëndetësor, ju duhet t’i kërkoni mjekut tuaj të përgjithshëm një test kolesteroli nëse nuk keni bërë një test më parë dhe jeni mbi 40-vjeç, mbipeshë ose kolesterol të lartë ose probleme me zemrën që hasen në familjen tuaj.
Nëse i plotësoni kriteret e mësipërme, keni më shumë gjasa të keni kolesterol të lartë, paralajmëron ai.
Si të ulni kolesterolin e lartë?
Përmirësimi i dietës suaj është çelësi për uljen e niveleve të larta të kolesterolit dhe disa ushqime duhet të shmangen kur është e mundur.
Sipas shoqatës bamirëse të kolesterolit Heart UK, është shumë më e rëndësishme të reduktoni ushqimet që përmbajnë yndyra të ngopura.
“Kjo për shkak se yndyrat e ngopura ndikojnë në mënyrën se si mëlçia trajton kolesterolin,” paralajmëron Heart UK.
Yndyrat e ngopura zakonisht janë të forta në temperaturën e dhomës, si gjalpi, yndyra në mish dhe vaji i kokosit. Por thjesht zëvendësimi i yndyrave të ngopura me karbohidrate të rafinuara, si ushqimet dhe pijet me sheqer, nuk do të përmirësojë shëndetin tuaj.
“Zëvendësimi i tij me yndyra të pangopura si peshku me vaj, arrat ose vajrat vegjetale si vaji i lulediellit, duket se zvogëlon rrezikun e sulmit në zemër dhe goditjes në tru,” vëren Fondacioni Britanik i Zemrës (BHF).
“Mos harroni, megjithatë, të gjitha llojet e yndyrave janë të larta në kalori, kështu që ngrënia e tepërt mund të çojë në shtim në peshë”.