Në vitin 1967, katër vjet pas vrasjes së Presidentit John F. Kennedy, Jacqueline Kennedy, tashmë një nga gratë më të famshme dhe më të admirueshme në botë, udhëtoi drejt Kamboxhias — një udhëtim i rrallë dhe simbolik në një kohë kur rajoni po tronditej nga lufta në Vietnam.
Në Phnom Penh, ajo u prit me nderime të larta dhe u vendos në Hotel Le Royal, një ndërtesë historike e ndërtuar në vitin 1929 dhe e inauguruar nga mbreti Sisowath Monivong.
Për nder të ish-Zonjës së Parë, barmeni i hotelit krijoi një koktej të veçantë që do të hynte në legjendë — “Femme Fatale”.
I përbërë nga konjak, shampanjë dhe krem luleshtrydheje, i dekoruar me lule delikate, ky koktej elegant u bë shenjë dalluese e finesës dhe misterit që karakterizonte gjithmonë Jacqueline Kennedy.
Pas luftës civile që përfshiu Kamboxhian, shumë prej objekteve të vlefshme të hotelit u ruajtën nëpër depo. Gjatë restaurimit të pronës në vitin 1996, kur hoteli u ble nga grupi Raffles, një punëtor thuhet se gjeti gotën origjinale nga e cila Jackie kishte pirë koktejin, ende me gjurmët e buzëkuqit. Sot, ajo ruhet me krenari në një vitrinë në Elephant Bar, përkrah fotografive të vizitës së saj historike.
Brenda hotelit ndodhet edhe suita “Kennedy”, e zbukuruar me portretin e ish-Zonjës së Parë mbi shtretërit me çarçafë të bardhë dhe dysheme elegante me pllaka guri. Në korridor ekspozohet një kopje e revistës Life, e blerë nga Raffles në eBay, e hapur në faqet që dokumentojnë udhëtimin e saj në Kamboxhia.
Sipas ekspertes Elizabeth J. Natalle, autore e librit “Jacqueline Kennedy and the Architecture of First Lady Diplomacy”, kjo periudhë ishte një “kohë kalimtare” për Jackie, mes dhimbjes së thellë që la pas atentati ndaj të shoqit dhe kërkimit të një jete të re.
Gjatë vizitës, shoqërohej nga diplomati David Ormsby-Gore, një mik i afërt i familjes Kennedy, me të cilin kishte lidhje, megjithëse jo zyrtare. Edhe pse udhëtimi u zhvillua në kulmin e tensioneve mes Shteteve të Bashkuara dhe Kamboxhias, Jacqueline këmbënguli se qëllimi i saj ishte krejtësisht kulturor – një vizitë në Angkor Wat, një nga monumentet më të lashta dhe madhështore të Azisë.
E pasionuar pas artit dhe historisë, ajo përdori diplomacinë kulturore si mjet për të ndërtuar ura respekti, pa fjalime politike e pa bujë.
Sot, pas dekadash ndryshimesh e trazirash, Raffles Hotel Le Royal mbetet një simbol i elegancës dhe qëndrueshmërisë në zemër të Phnom Penhit. Ai ka pritur personalitete të shumta, nga Charles de Gaulle dhe Angelina Jolie, deri te Presidenti Barack Obama.
Por për shumë vizitorë, jehona e Jacqueline Kennedy dhe gota e saj me gjurmën e buzëkuqit mbeten kujtimi më romantik dhe më i paharruar i historisë së këtij hoteli legjendar. /A.Z/UBT News/