Në Ballkanin Perëndimor, tema kryesore ka ndryshuar në gjashtë muajt e fundit, kështu që historia e integrimit evropian ka të bëjë kryesisht me stabilitetin sot, tha presidenti i Malit të Zi, Milo Gjukanoviç në Forumin 2BS, i cili po mbahet në Budvë.
Gjukanoviç paralajmëroi se edhe sot “ne kemi një sulm të nacionalizmave të fuqive të mëdha mbi sistemin shtetëror të Ballkanit Perëndimor”.
“Së pari, ky stabilitet u kërcënua në Mal të Zi. Brukseli pohoi se reformat e ngadalta ishin përgjegjëse. Ne pretenduam se zvarritja e zgjerimit shkaktoi ndryshim të fokusit”, tha Gjukanoviç.
Ai vuri në dukje se ka një shenjë barazie midis integrimeve evropiane dhe euroatlantike. “Nuk ka pasur politikë zgjerimi vitet e fundit dhe është logjike që çështja e stabilitetit të ketë qenë në axhendë”, tha Gjukanoviç.
Siç tha ai, atje ku nuk ishin mjaftueshëm të pranishëm Bashkimi Evropian dhe NATO, vendet e treta zunë vendin e tyre. Sipas Gjukanoviçit, ajo shfaqje i dha krahë nacionalizmit, i cili ra në gjumë për pak kohë pas Marrëveshjes së Dejtonit, por që nuk u zhduk kurrë.
“Autorët e këtyre nacionalizmave mendojnë se ata thjesht kishin një kohë të keqe dhe tani po përpiqen të bëjnë atë që nuk arritën të bënin në fillim të viteve 1990. Sot, për fat të keq, ne e kemi atë problem”, theksoi presidenti malazez.
Gjukanoviç beson se vendet e Ballkanit Perëndimor nuk kanë kapacitetet e tyre për të siguruar stabilitetin e rajonit, por që mund të forcohet me integrim.
“Ne nuk kemi nevojë të na hapet para kohe dera e BE-së, por problemi është kur ju merrni mesazhe shumë të pakta nga adresat e partnerëve, të cilat interpretohen më saktë si një mjegullim serioz i perspektivës evropiane”, theksoi Gjukanoviç.
Duke komentuar mesazhet nga rajoni, ai tha se “nacionalizmi impotent i Boris Tadiçit është zëvendësuar nga nacionalizmi agresiv i Aleksandar Vuçiç”.
“Ideja është e njëjtë. Tadiç bëri të njëjtën gjë që bëri Vuçiç, duke shkatërruar sovranitetin e vendeve fqinje, duke u nisur nga premisa e rreme se të drejtat e serbëve janë të rrezikuara. Tadiç bëri të njëjtën gjë, duke bërë thashetheme të tmerrshme për Malin e Zi”, tha Gjukanoviç.
Ai vuri në dukje se po bëhet një punë hibride kundër Evropës Perëndimore.
“Mali i Zi thërret dhe paralajmëron – Rusia nuk është e interesuar për Malin e Zi, aq sa është e interesuar të shkatërrojë sistemet e vlerave evropiane”, tha Gjukanoviç.
Ai shtoi se në fuqi është abuzimi i kishës si një instrument i nacionalizmit serbomadh, i cili, siç tha ai, minon sovranitetin e shteteve fqinje.
Forumi i këtij viti 2BS mblodhi së bashku shumë burra shteti rajonalë dhe ndërkombëtarë, politikanë dhe ekspertë të sigurisë. Tema kryesore e forumit është Ballkani Perëndimor si dhe perspektiva e Aleancës së NATO-s./AA/