Zgjedhjet e ardhshme presidenciale të Brazilit janë mbuluar nga një klimë e paprecedentë tensioni dhe dhune. Me afrimin e votimit të 2 tetorit, episodet e ngacmimeve dhe sulmeve janë intensifikuar, madje edhe lojtarë neutralë si institutet e sondazheve janë kthyer në objektiva.
Presidenti i ekstremit të djathtë, Jair Bolsonaro, i cili synon të rizgjedhet, aktualisht mbetet në sondazhet kryesore pas ish-presidentit të majtë Luiz Inácio “Lula” da Silva. Beteja mes këtyre dy emrave e ka ndarë kombin – me ekspertët që thonë se niveli i zemërimit politik është i ndryshëm këtë vit.
“Polarizimi me të cilin po përballemi këtë vit është i ndryshëm nga thjesht një polarizim politik”, thotë Felipe Nunes, CEO i Institutit Kërkimor Quaest, i cili kryen sondazhe në Brazil.
“Këtë vit ne po shohim polarizim afektiv – ku grupe të ndryshme politike e shohin njëri-tjetrin si armiq, jo si kundërshtarë”.
Disa nga studiuesit e grupit të tij janë ngacmuar gjatë kryerjes së sondazheve këtë vit, shtoi Nunes.
Një tjetër institut i njohur kërkimor, Datafolha tha se jeta e një prej studiuesve të tij ishte kërcënuar, pasi ata refuzuan të intervistonin një mbështetës të vetëidentifikuar të Bolsonaros në qytetin e Ariranhas, jashtë Sao Paulos.
Burri i pakënaqur e akuzoi studiuesin për njëanshmëri dhe e akuzoi atë se kishte intervistuar vetëm “mbështetësit e Lulës”. Më pas e ka rrahur dhe kërcënuar me thikë, thotë Datafolha, e cila ka bërë kallëzim në polici.
“Një nga udhëzimet e sondazhit është të mos intervistoni dikë që ofron veten. Duhet të jetë i rastësishëm për qëllime statistikore”, tha për CNN Jean Estevao de Souza, koordinator i projektit hulumtues zgjedhor në Datafolha.
“Rastet më tipike (të sulmeve) janë të njerëzve që ofrojnë veten dhe kur studiuesi shpjegon se nuk mund të intervistohet në atë rrethanë, personi fillon të filmojë, të ofendojë dhe të shajë”.
Sipas Datafolha-s, që prej datës 7 shtator të këtij viti janë raportuar edhe 42 raste të tjera të ngacmimeve dhe dhunës ndaj punonjësve të saj.
Incidente të tilla të profilit të lartë kanë shkaktuar frikë tek disa votues potencial – dhe këto mund t’i pengojnë njerëzit të votojnë. Në rrugën ikonë Paulista të Sao Paulos, votuesit e intervistuar nga CNN shprehën zhgënjimin për atmosferën e hidhur rreth zgjedhjeve të ardhshme.
“Ka shumë tension, pothuajse po kthehet në luftë. Duket se Lula dhe Bolsonaro janë si ekipe futbolli. Njerëzit janë të zemëruar me njëri-tjetrin”, tha 33-vjeçarja Erika de Paula, e cila tha se ishte ende e pavendosur, por që nuk do të votonte për Bolsonaron.
Felipe Araujo, i cili e konsideron veten një mbështetës të Bolsonaros, dëshironte që zgjedhjet të përfundonin së shpejti. “(Zgjedhjet) janë shumë të polarizuara mes dy kandidatëve kryesorë. Dhe ka shumë grindje mes njerëzve. Unë sinqerisht shpresoj që kjo të përfundojë së shpejti. Ka kontaminuar të gjitha mjediset, punën, familjen, miqtë” tha ai.
Pjesëmarrja e votuesve do të jetë vendimtare në këtë moment historik për vendin – gjë që mund të shohë udhëheqjen e Brazilit të dyfishohet në axhendën e Bolsonaros ose përndryshe të marrë një kthesë majtas nën drejtimin e Lulës.
Por katër në dhjetë brazilianë besojnë se ka një shans të lartë për dhunë politike në ditën e zgjedhjeve dhe – megjithëse votimi është i detyrueshëm në Brazil – 9% thanë se po mendonin të mos votonin fare nga frika e dhunës, sipas një sondazhi të Datafolhsa më herët këtë muaj.
“Këto tensione dhe sulme janë shumë të këqija për punën kërkimore, por edhe për zgjedhjet, për mjedisin politik në përgjithësi dhe për vetë demokracinë”, tha Estevao de Souza nga Datafolha./UBTNews/