Pothuajse një në dhjetë fëmijë përballet me ankth – jo thjesht me stresin e përditshëm, por me çrregullime të ankthit që ndikojnë drejtpërdrejt në funksionimin e tyre në shtëpi, në shkollë dhe në marrëdhëniet shoqërore.
Sipas të dhënave nga Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, në periudhën 2016–2019 rreth 9.4% e fëmijëve të moshës 3–17 vjeç u diagnostikuan me ankth.
Pas pandemisë, këto shifra ka shumë gjasa të jenë rritur, pasi shëndeti mendor i fëmijëve u përkeqësua ndjeshëm.
Shenjat e ankthit tek fëmijët
Njohja e shenjave është hapi i parë për të ndihmuar një fëmijë që vuan nga ankthi. Megjithatë, kjo shpesh është e vështirë, sepse tek fëmijët ankthi shfaqet ndryshe nga tek të rriturit. Sipas psikologes klinike Dr. Caroline Danda, disa shenja të zakonshme janë:
Kërkim i vazhdueshëm i sigurisë
Pyetje të shpeshta të tipit “po sikur…?”
Frikë për të bërë gjëra të zakonshme
Shmangie e situatave sociale ose përvojave të reja
Sjellje sfiduese, agresivitet apo shpërthime nervash
Ndërsa Dr. Kelsey M. Latimer thekson se ankthi shpesh manifestohet edhe përmes:
Problemeve me gjumin (vështirësi për të fjetur ose zgjime të shpeshta)
Ndryshimeve në oreks
Tërheqjes nga shoqëria
Dhimbjeve të trupit (barku, koka) apo ndjesisë së lodhjes pa arsye të dukshme
Si t’i ndihmojmë fëmijët që vuajnë nga ankthi?
Së pari, është e rëndësishme të kuptoni se ankthi i fëmijës nuk është pasojë e prindërimit të keq. Siç thotë Dr. Latimer:
“Fakti që një fëmijë vuan nga ankthi nuk ju bën prind të keq.”
Çelësi është dëgjimi aktiv e pa gjykim. Shmangni fraza si “mos e merr aq seriozisht” apo “duhet ta kapërcesh”, sepse mund t’i bëjnë fëmijët të ndihen të keqkuptuar. Një bisedë e qetë – gjatë një shëtitjeje, një vakti apo një momenti të përbashkët – mund të ketë ndikim të madh.
Disa hapa praktikë që mund të ndihmojnë janë:
Krijimi i një mjedisi të sigurt dhe të qetë ku fëmija ndihet i lirë të shprehë emocionet.
Përdorimi i teknikave të thjeshta relaksimi, si frymëmarrja e thellë.
Përdorimi i gjesteve të ngrohta, si përqafimet, që kanë efekt qetësues edhe tek adoleshentët.
Ruajtja e një rutine të qëndrueshme, e cila u jep fëmijëve ndjenjë sigurie.
Nëse ankthi fillon të ndikojë thellësisht në jetën e përditshme të fëmijës, është e rëndësishme të kërkohet ndihmë profesionale.
Psikologët për fëmijë dhe adoleshentë janë të specializuar për të ofruar mbështetje dhe strategji efektive për menaxhimin e ankthit. /A.Z/UBT News/