Një mandat i dytë si president i SHBA-së për Donald Trump po shkakton shqetësim për ekonominë gjermane, duke nxitur njëkohësisht tregjet e aksioneve. Në Gjermani, ku ekonomia është shumë e varur nga eksportet, ka frikë veçanërisht për tarifat, të cilat Trump i kishte bërë një pikë kyçe bisedimi në fushatën e tij për të mbrojtur ekonominë amerikane.
Industria, shoqatat e tregtisë së jashtme paralajmërojnë kufizime tregtare
Industria gjermane e sheh me shqetësim rikthimin e Trump në Shtëpinë e Bardhë. Federata e Industrive Gjermane (BDI) deklaroi të mërkurën se “tarifat me bazë të gjerë prej 10 ose edhe 20% për të gjitha importet dhe 60% për importet nga Kina do të dëmtonin masivisht jo vetëm Gjermaninë dhe BE-në, por edhe ekonominë e SHBA”.
Dirk Jandura, presidenti i shoqatës gjermane të tregtisë së jashtme BGA, theksoi gjithashtu se “bota ka nevojë për më pak, jo më shumë kufizime tregtare.”
“Një president i SHBA nuk mund dhe nuk duhet të jetë kurrë vetëm dhe ekskluzivisht ‘Amerika e para’,” tha Jandura.
SHBA është partneri dhe aleati më i rëndësishëm tregtar i Gjermanisë në një kohë trazirash globale.
“Ne po llogarisim në një vazhdimësi të marrëdhënieve tradicionalisht të mira transatlantike,” tha Jandura.
Ekonomistët kanë frikë nga përshkallëzimi dhe reduktimi i rritjes
Ekonomistët presin që Trump fillimisht mund të vendosë tarifa selektive, mbresëlënëse vitin e ardhshëm dhe të kërcënojë me masa të mëtejshme.
“Në vetvete, një përshkallëzim i tillë i tensioneve tregtare mund të na çojë në uljen e parashikimit tonë të rritjes për vitin 2025 për Gjermaninë [aktualisht 0.5%] me rreth 0.2 pikë përqindjeje dhe parashikimet tona për vendet e tjera evropiane me rreth 0.1 pikë përqindje,” thanë ekonomistët në “Berenberg Bank”.
”Nëse SHBA do të vendoste një tarifë prej 10% për të gjitha importet nga Evropa, dëmi mund të ishte edhe më i madh,” thanë ata.
Kryeekonomisti i “Commerzbank”, Jorg Kramer, shpjegoi se “tarifat jo vetëm që do t’i bëjnë mallrat gjermane në SHBA më të shtrenjta, por gjithashtu ka të ngjarë të çojnë në tarifa hakmarrëse nga BE, të cilat do të rëndojnë më tej tregtinë e jashtme.”
Instituti Ekonomik Gjerman miqësor ndaj punëdhënësve konsideron se ka ndodhur “skenari më i keq”. Ai parashikon një “luftë tregtare” që mund t’i kushtojë ekonomisë gjermane deri në 180 miliardë euro (192,5 miliardë dollarë) për katër vjet.
Presidenti i Institutit të Kielit për Ekonominë Botërore (IfW), Moritz Schularick, gjithashtu e vlerësoi një fitore të Trumpit si negative. Ai deklaroi se ky shënon “momentin ekonomikisht më sfidues në historinë e Republikës Federale [Gjermanisë], sepse sfidat masive të jashtme ekonomike dhe të politikës së sigurisë po afrohen, për të cilat ne nuk jemi të përgatitur.”
Investitorët e aksioneve shfrytëzojnë mundësinë, humbjet në tregjet kineze
Investitorët iu përgjigjën fitores së Trump me një shtim blerjeje në tregun gjerman të aksioneve. Indeksi standard gjerman DAX u rrit me pak më shumë se 1% në 19,470 pikë deri në mesditë (1100 GMT). Herë pas here, barometri i bursës ishte rritur edhe më lart, madje synonte një nivel rekord.
Tregjet më të mëdha aziatike fillimisht reaguan ndryshe. Ndërkohë që pati fitime në Japoni, tregjet kineze shënuan humbje.
Aksionet e automobilave në rënie, Tesla e Musk-ut aleat i Trump-it me fitime të forta
Në tregtimin e aksioneve gjermane, sektori i automobilave ishte dukshëm një humbës. Investitorët kanë frikë nga tarifat ndëshkuese të SHBA-së për importet gjermane. Humbjet e aksioneve varionin nga 3,7% te “Mercedes-Benz” në 5% te BMW dhe deri në 6% te “Porsche”.
Në të kundërt, aksionet e prodhuesit të makinave elektrike luksoze “Tesla” u rritën me më shumë se 12%. Miliarderi i teknologjisë dhe shefi ekzekutiv i “Tesla”-s, Elon Musk, qëndroi pranë Trump gjatë fushatës.
Kriptovalutat në rritje
Trump ishte gjithashtu i preferuari i shumicës së komunitetit të kriptomonedhave. Pas zgjedhjeve në SHBA, Bitcoin u rrit në një nivel rekord prej pak më shumë se 75,000 dollarë.
Në platformën “Bitstamp”, çmimi u ngjit në 75,080 dollarë pas mbylljes së qendrave të votimit. Monedha digjitale më e vjetër dhe më e njohur nuk ka qenë kurrë kaq e shtrenjtë.
Bitcoin kishte arritur nivelin e tij të mëparshëm të të gjitha kohërave më 13 mars 2024, me një çmim prej 73,738 dollarë.
Çmimet e naftës bien – Dollari i fortë rëndon
Çmimet e naftës fillimisht ranë. Dollari amerikan reagoi me fitime ndaj lajmeve për një tjetër presidencë të Trump, e cila uli kërkesën për naftë bruto.
Duke qenë se nafta e papërpunuar përgjithësisht tregtohet në tregun botëror në dollarë, fitimet në monedhën amerikane e bëjnë produktin më të shtrenjtë në vendet jashtë zonës së dollarit.
Një fuçi (159 litra) Brent i Detit të Veriut për dërgesë në janar kushtoi 74,19 dollarë të mërkurën në mëngjes. Kjo ishte 1,34 dollarë më pak se një ditë më parë.
Çmimi për një fuçi të SHBA West Texas Intermediate (WTI) për dorëzim në dhjetor ra me 1,39 dollarë në 70,60 dollarë.//