“Çmimi Nobel në Ekonomi” për vitin 2024 iu dha tre ekonomistëve të shquar — Daron Acemoglu, Simon Johnson dhe James A. Robinson — për kontributet e tyre të rëndësishme në kuptimin e lidhjeve midis institucioneve dhe zhvillimit ekonomik të vendeve.
Ky çmim, i cili njihet si Çmimi përkujtimor në Shkenca Ekonomike në Kujtim të Alfred Nobelit, u shpall nga Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave, duke theksuar rëndësinë jetike të institucioneve shoqërore në prosperitetin e një kombi.
Daron Acemoglu, Simon Johnson and James A. Robinson.
Hulumtimi i këtyre ekonomistëve ka treguar se shoqëritë me institucione të dobëta dhe me sundim të dobët të ligjit kanë më pak gjasa të përjetojnë rritje ekonomike apo përparim. Në vend të kësaj, ato shpesh përjetojnë shfrytëzim të popullsisë dhe varfëri të vazhdueshme.
Punimet e tyre ndihmojnë në shpjegimin e arsyes se pse disa vende janë më të prosperuara se të tjerat, duke nënvizuar rolin kyç që luajnë institucionet politike dhe ekonomike në këtë proces.
Daron Acemoglu dhe Simon Johnson punojnë në Institutin e Teknologjisë në Masaçusets (MIT), ndërsa James A. Robinson është pjesë e Universitetit të Çikagos. Studimet e tyre kanë dhënë një kontribut të madh në kuptimin tonë të mënyrës sesi struktura institucionale ndikon në rritjen ekonomike dhe zhvillimin afatgjatë të vendeve.
Edhe pse Çmimi Nobel në Ekonomi nuk ishte pjesë e pesë çmimeve origjinale të themeluara nga Alfred Nobel, ai u krijua në vitin 1968 nga Banka Qendrore e Suedisë për të nderuar arritjet në fushën e ekonomisë. Çmimi, si gjithmonë, do të ndahet zyrtarisht më 10 dhjetor, në përvjetorin e vdekjes së Alfred Nobelit.