Mendoni se vera ju mbron nga mungesa e vitaminës D? Ajo është një lëndë ushqyese thelbësore për organizmin, që ndihmon në ruajtjen e shëndetit të kockave, përkrah funksionin e sistemit imunitar dhe mbështet funksionimin e duhur të muskujve.
Trupi mund ta sintetizojë vetë këtë vitaminë kur lëkura ekspozohet ndaj rrezeve të diellit. Ajo merret përmes ushqimit, sidomos nga peshku i yndyrshëm si salmoni, të verdhat e vezëve dhe produktet e pasuruara si qumështi apo drithërat.
Kush është më i rrezikuar nga mungesa?
• Të moshuarit
• Njerëzit me lëkurë më të errët (për shkak se melanina pengon sintezën e vitaminës D)
• Ata që kalojnë pak kohë jashtë ose jetojnë në vende me pak diell
Kur janë të dobishme suplementet?
Ekspertët pajtohen se suplementet janë më të nevojshme për personat me mungesë të konfirmuar të vitaminës D. Marrja shtesë e saj ndihmon në forcimin e kockave, uljen e rrezikut për fraktura e përmirësimin e përgjigjes imunitare. Dikur mendohej se parandalon kancerin, sëmundjet kardiovaskulare apo diabeti.
Studime të mëdha klinike, si Vital, me mbi 25,000 pjesëmarrës, nuk kanë treguar përfitime të qarta në këtë drejtim për njerëzit ndryshe të shëndetshëm.
Përjashtimet që vlejnë të përmenden
Disa hulumtime të reja sugjerojnë se vitamina D ndihmon në parandalimin e sëmundjeve autoimune dhe në uljen e rrezikut të zhvillimit të formave të avancuara të kancerit, por këto efekte janë vërejtur vetëm në popullata të caktuara dhe në kombinim me faktorë tjerë.
Sa vitaminë D është e mjaftueshme?
Dozat e rekomanduara ditore janë:
• 600–800 IU (njësi ndërkombëtare) për të rriturit nën 65 vjeç
• 800–1,000 IU për personat mbi 65 vjeç
Marrja e tepërt (mbi 4,000 IU në ditë) shkakton hiperkalcemi, përzierje, dobësi, dhe madje dëmtim të veshkave.
Përfundim
Për shumicën e njerëzve, vitamina D mund të sigurohet përmes një diete të balancuar dhe një ekspozimi të moderuar në diell, madje edhe gjatë verës.
Shtesat janë të nevojshme vetëm në rastet kur vërtetohet mungesa përmes analizave dhe në konsultim me mjekun.