Zyra e Prokurorisë Speciale në Hagë ka kërkuar që më 12 korrik të këtij viti të nisë gjykimi në rastin e ish-pjesëtarit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Salih Mustafa, por këtë datë e ka kundërshtuar mbrojtja e të akuzuarit, e cila propozoi që fillimi i gjykimit të nis pas pushimeve verore.
Në konferencën përgatitore për gjykim në rastin e Salih Mustafës, ZPS-ja ka propozuar krahas fillimit të gjykimit, më 15 korrik të nisë edhe marrja e dëshmive të dy dëshmitarëve.
“Prokuroria kërkon që gjyqi të fillojë në korrik. Ne kemi dhënë datën 12 korrik të këtij viti, atë ditë mund të bëhet parashtrimi ose deklarata hyrëse e prokurorisë dhe pastaj Prokuroria mund të fillojë me hyrjen e dëshmitarëve dhe marrjen dëshmive me datën 15 korrik. Prokuroria planifikon që të marrë në pyetje dy dëshmitarë para se të fillojë pushimi veror i gjykatës pastaj të tjerët do të bëhen pas pushimit apo në shtator. Megjithatë nëse ju vendosni datë tjetër për fillimin e gjykimit apo marrjen në pyetje të dëshmitarëve të fillojë në shtator atëherë do kërkonim që deklarata hyrëse dhe dëshmitarët e prokurorisë të bëhen nga shtatori. Nëse nuk bëhen data që thamë, mirë është që të fillojë në shtator. Ne nuk duam t’i ndajmë argumentet tona hyrëse nga provat dhe dëshmitë që do marri” tha ZPS-ja.
Por ky propozim nuk u mbështet nga mbrojtja e ish-pjesëtarit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Salih Mustafa.
Avokati Julius Von Bonne tha se fillimi i gjykimit ndaj klientit të tij duhet të nisë pas pushimit veror të Dhomave të Specializuara, pasi siç tha ai, nxjerrja e materialeve fillon javën e ardhshme.
“Ne nuk jemi dakord me afatin kohor, njoftimi është shumë i shkurtër dhe në fakt kemi planifikuar disa misione gjatë kësaj periudhe dhe do na bëhej shumë më e ngarkuar puna nëse do të duhej ta ndërprisnim atë që kemi planifikuar. Për këtë arsye nuk dua që të fillojmë procesin gjyqësor në datën e propozuar nga Prokuroria, por pas pushimit të verës së Dhomave së Specializuara, do ishte më mirë një proces të vijueshëm në vend që të kemi një fragment njëherë dhe të kemi pastaj pushimin e gjykatës dhe pastaj të vijojmë sërish… Besoj se do ishte e pamundur që ne të mund të fillonim më 12 korrik sepse nxjerrja e materialeve duhet të fillojë javën që vjen, nuk besoj që data 12 korrik është datë realiste. Do ishte mirë që procesin e gjykimit të nisim pas pushimit të verës së gjykatës”, tha ai.
Von Bone tutje deklaroi 15 gushtin si afat për përfundimin e hetimeve nga pala mbrojtëse.
“Ne do bëjmë hulumtime në dy materiale të tjera do intervistojmë një numër personash dhe kjo do varet edhe nga disponueshmëria e personave që do intervistohen, do të punojmë gjatë gjithë kohës së verës dhe besojmë që misioni ynë i fundit do jetë të jetë deri në javën e parë të gushtit dhe besoj që deri atëherë t’i kemi përfunduar hetimet tona kemi përcaktuar si datë të fundit 15 gusht por besoj që do jemi gati edhe më herët. Pak a shumë do jetë data e përfundimit të pushimit të Gjykatës. Sigurisht jo gjithmonë njerëzit janë të disponueshëm apo kanë kohë kur i duam ne për t’u intervistuan disa mund të mos jenë në Kosovë, prandaj do të na duhet më tepër kohë. Pak a shumë ky afat që kemi përcaktuar vetës”, u shpreh ai.
Trupi gjykues i interesua të di se përse këto hetime nuk kanë përfunduar gjatë procedurës paraprake, por me këtë rast avokti i komandat “Calit” tha se arsyet e moskryerjes së hetimeve i ka parashtruar tek një seancë e mëhershme gjatë procedurës paraprake.
Edhe mbrojtësja e viktimave, Anni Pues u pajtua që gjykimi të fillojë pas pushimit të verës.
Nëse trupi gjykues vendos të fillojë gjykimi në korrik, Pues tha se do të përmbush afatet për të përgatitur deklaratën hyrëse.
“Nga pikëpamja e viktimave është më mirë që të fillohet para pushimit të verës dua të shtoj që sigurisht viktimat duhet të bëhet drejtësia kanë pritur 22 vite dhe mirë është të fillohet me këtë çështje e një përgatitje sa më të mirë dhe të gjithanshme dhe kjo është në interes të të gjithëve dhe në interes të drejtësisë. Për mua është e rëndësishme…Për të bërë një deklaratë hyrëse sa më të plotë duhet të kemi kohë sa për tu përgatitur por kështu them se avantazhi I fillimit të gjyqit pas pushimit të verës është që në atë mënyrë ne të gjithë do jemi të përgatitur dhe mund të fillojmë me procedura ashtu siç duhet. Në vend që të bëjmë një pjesë të vogël të gjykimit të fillohet para pushimit të verës dhe pastaj të bëhen procedura të gjata”…Kjo do varet nga koha se kur do fillojmë nëse trupi gjykues vendos që të fillojmë në korrik do e përmbush këto afate por unë me kënaqësi do e bëja deklaratën time hyrëse në fillim të gjykimi pasi ka bërë prokurori deklaratën hyrëse”, tha ajo.
Në konferencën përgatitore për gjykim në rastin e Salih Mustafës e cila është mbajtur sot Prokuroria Special ka propozuar edhe një dëshmitar shtesë.
“Kemi përmendur faktin se po përgatisim një kërkesë për trupin gjykues për të shtruar disa prova në listën e provave materiale dhe kemi përmendur gjithashtu dy intervista shtesë që kemi bërë me dëshmitarë të Prokurorisë në fund të javës së kaluar dhe është bërë edhe një shtesë e mëtejshme intervistë me dëshmitarë është shtuar që do të ketë për pasojë shtimin e 1 një dëshmitari në listën e dëshmitarit të Prokurorisë. Ne këtë kërkesë do e bëjmë së bashku me disa kërkesa të tjera, pra kërkesa për shtimin e disa provave materiale në listën e provave materiale dhe përfshirjen e këtij dëshmitari në listën e dëshmitarëve”, theksoi Prokuroria.
Zyra e Prokurorisë Speciale dhe mbrojtja e viktimave kanë kërkuar që të vizitojnë vendngjarjen e cekur në aktakuzë, ku pretendohet se ka ndodhur ngjarja.
Prokuroria tha se është e nevojshme të bëhet një vizitë e tillë nëse kjo i ndihmon trupit gjykues dhe se kjo vizitë duhet të bëhet pasi Prokuroria dhe mbrojtja t’i ketë paraqitur argumentet e tyre.
“Është e nevojshme të bëhet vizitë në vendndodhje dhe nëse kjo do e ndihmoj trupit gjykues të krijoj mendimin e vetë çështjen për vendndodhjen, gjeografinë e vendit ne do propozimin që kjo të bëhet pasi prokuroria dhe mbrojtja të kenë paraqitur argumentet e tyre. Arsyeja për këtë është që gjykata të ketë një ide të qartë dhe një kuptim të qartë të çështjes dhe pasi të bëhet kjo vizitë që të kuptojnë se ku ishin këta në prill të vitit 1999 sepse faktikisht atje tani nuk asgjë që mund të shihet dhe prandaj është e rëndësishme që ju të kuptoni njëherë bazat e çështjes pastaj të shkoni për vizitë“, tha ZPS-ja.
Me propozimin e ZPS-së u pajtua edhe mbrojtja e viktimave, Anni Pues e cila tha se shihen se ku kanw ndodhur ngjarjet.
“Jam për një vizitë në vendndodhje dhe e mirëpresë propozimin e prokurorit që kjo të bëhet pasi të ketë mbaruar parashtrim i argumenteve nga prokuroria. Është mirë të vizualizohet se ku ndodhen ngjarjet, të shikohet sa ftoftë, sa ngrohtë dhe sa errët ka qenë, si mund të jenë ndjerë personat që kanë qenë aty, sa të lënduar mund të kenë qenë nga trupi dhe shpirti. Domethënë të gjitha ato që janë të bazuara në aktakuzë. Kjo është e rëndësishme për të përcaktuar përgjegjësinë dhe fajësinë në atë që do vendosi trupi gjykues”, tha ajo.
Por sipas mbrojtësit të Salih Mustafës, Julius Von Bonne nuk është e nevojshme një vizitë e tillë në vendndodhje.
Ai tha se edhe Prokuroria por edhe mbrojtja kanë thënë material të bollshëm për vendngjarjen. Mbrojtja e komandat “Calit”, kërkoi që nëse ndodh një vizitë e tillë të realizohet para se të ftohen për të dhënë dëshminë e tyre dëshmitarët.
“Ne nuk mendoj se ka gjë për të parë në vendndodhjen e krimit të pretenduar. Prokuroria dhe mbrojtja kanë dhënë shumë materiale për të parë se si ka qenë ai vend në ato kohë, dhe për të nëse do bëhet vizitë atje nuk ka asgjë për të parë është vetëm një ndërtesë e vogël që është aty e parëndësishme sa i përket aktakuzës, nëse do e shikojmë atë vendndodhje mund ta shikojmë edhe me video me në tre dimensione, kemi fotografi edhe Prokuroria nga të gjitha këndet, jemi më se të përgatitur për të filluar gjykimin pa pasur nevojë për një vizitë të tillë. Nëse mbrojtja e viktimave dëshiron të vizitojë vendndodhjen, ajo është e mirëpritur të shikojë atje dhe ta shikojw ashtu siç tha mbrojtja dhe Prokuroria por nuk mendoj që ka ndonjë çështje që ka mbetur pa diskutuar apo që nuk është vënë re në lidhje me të. Edhe Prokuroria, edhe mbrojtja kanë dhënë material të bollshëm në lidhje me këtë. Pra, pak a shumë kjo është pikëpamja, nëse bëhet ndonjë vizitë pavarësisht nga çështje logjistike mendoj kjo duhet të bëhet përpara se të thirren dëshmitarët për të dhënë dëshminë, nëse dëshmitarët do të flasin për atë hapësirë apo vend të jetë e qartë ku është, unë mendoj që nëse e bëjmë këtë në fund të paraqitjes së çështjes nga Prokuroria nuk është e dobishme”, tha ai.
Salih Mustafa, i njohur si komandati “Cali” ishte arrestuar në shtator të vitit 2020 dhe që nga ajo datë po vazhdon të mbahet në paraburgim në Hagë. Aktakuza kundër Mustafës u konfirmua më 12 qershor. Më 28 shtator, ish-eprori i UÇK-së, Salih Mustafa u paraqit para gjykatësit të procedurës paraprake.