Një studim i ri ka zbuluar se sa grimca të vogla plastike mund të depërtojnë në ushqimin tonë pas kontaktit me enët e gatimit, duke treguar se një çarje e vogël në një tigan mund të lëshojë deri në 9100 grimca.
Tavat që nuk ngjiten dhe tiganët e veshur me teflon gradualisht humbasin veshjen e tyre gjatë përdorimit dhe larjes, gjë që mund të jetë problem gjatë përgatitjes së ushqimit. Megjithatë, është e vështirë të vlerësohet se sa plastikë lirohet.
Hulumtimi i ri shikon mikroplastikën (më të vogla se 5 milimetra) dhe nanoplastikën (miliona herë më të vogla), duke arritur në përfundimin se përfundimisht mund të kemi të bëjmë me një numër të madh fragmentesh plastike me kalimin e kohës.
“Kjo na paralajmëron fuqishëm se duhet të jemi të kujdesshëm kur zgjedhim dhe përdorim enë gatimi për të shmangur kontaminimin e ushqimit”, thotë Jouhong Tang, një inxhinier mekanik dhe materialesh në Universitetin Flinders në Australi.
Në një përpjekje për të vlerësuar rrezikun, ekipi përdori atë që njihet si një teknikë e imazhit Raman për të studiuar mikroplastikën dhe nanoplastikën në veshjen e teflonit në nivel molekular nëpërmjet shpërndarjes së fotonit. Ata gjithashtu aplikuan algoritme të personalizuara për të llogaritur se sa nga kjo shtresë mund të zhvishej dhe të gjente rrugën e saj në ushqim.
Studiuesit prenë enët e gatimit të veshura me teflon në copa të vogla dhe, për të simuluar procesin e gatimit (por këtë herë pa ushqim, ujë ose vaj), përdorën materiale të ndryshme (çelik inoks, plastikë dhe dru) për enët e gatimit.
Sipas shifrave, një shtresë e plasaritur mund të shkaktojë deri në 2.3 milionë grimca të imëta që të lëshohen gjatë përgatitjes së vaktit – kjo bazohet në 30 sekonda gatim nëse sipërfaqja e teflonit dëmtohet nga tenxherja me presion.
Një shqetësim shtesë është se tefloni (ose politetrafluoroetileni) është në një familje të atyre që njihen si “kimikate të përhershme” që mbeten në mjedis: substanca per- dhe polifluoroalkil (PFAS), të cilat janë lidhur me një sërë problemesh shëndetësore.
Ndërsa ka ende pyetje se sa e zakonshme dhe e rrezikshme mund të jetë ky lëshim i mikroplastikës dhe nanoplastikës, studiuesit po bëjnë thirrje për kërkime të mëtejshme mbi efektet e mundshme të ndotjes gjatë gatimit.
Tenxheret dhe tiganët e vjetër mund të kenë nevojë të hidhen pas një kohe të caktuar.
Hulumtimi është publikuar në revistën Science of The Total Environment.