Mbyllja e hapësirës ajrore për shkak të agresionit ushtarak të Rusisë dhe hapja e kufijve për refugjatët ukrainas ka filluar të ushtrojë ndikim në liritë globale të udhëtimit, sipas të dhënave më të fundit për pasaportat më të përshtatshme për udhëtime në botë.
Ndërsa ka pasur pak ndryshime në krye të listës së vendeve me të ashtuquajturat ‘pasaporta të fuqishme’ – që do të thotë ato me opsionet më të mëdha të udhëtimit pa viza në mbarë botën – konflikti i fundit ka filluar t’i shkundë gjërat për teposhtë në indeksin e përpiluar nga firma këshilluese për shtetësinë dhe vendbanimin global me bazë në Londër, Henley & Partners.
Që nga shpërthimi i luftës në fund të shkurtit, shumë vende ose kanë ndryshuar politikat e tyre të hyrjes ose kanë hequr plotësisht kërkesat për viza për mbajtësit e pasaportave ukrainase, që do të thotë se Ukraina është ngritur në një rekord të lartë në raport.
Ndërkohë, Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara dhe Kanadaja kanë ndaluar të gjithë operatorët rusë nga hapësira e tyre ajrore, ndërkohë që disa destinacione nuk po lëshojnë më viza për qytetarët rusë, “duke e dënuar në mënyrë efektive pasaportën ruse me status të pavlerë në pjesën më të madhe të botës së zhvilluar”, një raport. nga Henley & Partners thotë.
Edhe pse kjo nuk ka ndikuar ende në mënyrë dramatike në pozicionin e Rusisë në listë, raporti sugjeron se kjo ka të ngjarë të ndryshojë në muajt e ardhshëm.
Indeksi i pasaportave Henley, bazuar në të dhënat ekskluzive të ofruara nga Shoqata Ndërkombëtare e Transportit Ajror (IATA), ka monitoruar rregullisht pasaportat më të përshtatshme për udhëtime në botë që nga viti 2006.
Në listën për tremujorin e dytë të 2022, Ukraina është ngritur për një vend dhe tani renditet e 34-ta në indeks dhe shtetasit e saj tani mund të udhëtojnë në 192 destinacione pa viza (ose viza në mbërritje). Rusia ka zbritur katër vende në vendin e 49-të, me një rezultat prej 117 — një pozicion që pritet të përkeqësohet pasi pezullimet e vizave dhe sanksionet ndaj Rusisë janë zyrtarizuar.
Shkundja e fundit tregon qartë “ndikimin e thellë dhe ndoshta të pakthyeshëm të luftës në lirinë e lëvizjes”, thotë raporti.
Maja e indeksit mbetet e njëjtë si më parë, me Japoninë dhe Singaporin që ndajnë vendin e parë. Mbajtësit e këtyre pasaportave janë në gjendje të udhëtojnë në 192 destinacione pa viza, mirëpo vlen të theksohet se këtu nuk përfshihen kufizimet e përkohshme.
Shtetasit afganë ulen sërish në fund të indeksit dhe mund të hyjnë në vetëm 26 vende pa kërkuar vizë paraprakisht.
Evropa dominon sërish
Më tej në top 10-shen, Koreja e Jugut është ende së bashku me Gjermaninë në vendin e dytë, me një rezultat prej 190, dhe Finlanda, Italia, Luksemburgu dhe Spanja janë të gjitha së bashku në vendin e tretë, me një rezultat prej 189.
Ndërsa Austria, Danimarka, Holanda dhe Suedia ndajnë vendin e katërt, me një rezultat prej 188, Franca ka zbritur në vendin e pestë.
Mbretëria e Bashkuar, e cila hoqi të gjitha kufizimet e mbetura në lidhje me COVID-19, është ngjitur me një vend, në vendin e pestë, duke u ulur së bashku me Francën, Irlandën dhe Portugalinë, me një rezultat prej 117.
Shtetet e Bashkuara qëndrojnë në vendin e gjashtë, me 186 pikë, duke ndarë pozicionin me Belgjikën, Zelandën e Re, Norvegjinë dhe Zvicrën.
Nuk ka asnjë ndryshim në numrin shtatë, me Australinë, Kanadanë, Republikën Çeke, Greqinë dhe Maltën që qëndrojnë sërish bashkë, me rezultat 185.
Në vendin e tetë, Hungaria qëndron e vetme, me 183 pikë, ndërsa Polonia ka zbritur nga e teta në vendin e nëntë në listë, duke ndarë vendin me Lituaninë dhe Sllovakinë, me pikë 182. Estonia, Letonia dhe Sllovenia përfundojnë dhjetëshen e parë, me rezultat 181.
Frika nga zhvendosja si pasojë e ndryshimeve klimatike
Raporti vë në dukje se situata Rusi-Ukrainë ka rezultuar të jetë një rikujtim i fortë i paqëndrueshmërisë së stabilitetit në botë, se si dhuna dhe konflikti mund të çojnë në zhvendosje masive të popullatës dhe se sa ndikim mund të ketë pasaporta juaj në gjendjen tuaj.
“Ndërsa vlera e pasaportës ruse bie me shpejtësi dhe bota hap dyert për ukrainasit, është plotësisht e qartë se pasaporta që mbani përcakton fatin tuaj dhe ndikon në mënyrë dramatike në mundësitë që keni. Ndërsa është e pamundur të parashikohet se si do të duket bota nën hijen e një Lufte të re të Ftohtë, indeksi i fundit sugjeron se ndarja midis Rusisë dhe pjesës më të madhe të botës perëndimore vetëm do të rritet”, shkruan Christian H. Kaelin, kryetar i Henley & Partnerët dhe krijuesi i konceptit të indeksit të pasaportës.
Megjithatë, gjetjet sugjerojnë gjithashtu se efektet e ndryshimeve klimatike do të të jenë forca lëvizëse për zhvendosjen e popullatës në 25 vitet e ardhshme, veçanërisht në vendet më pak të zhvilluara ekonomikisht.
Profesor Dr. Khalid Koser, drejtor ekzekutiv i Fondit jofitimprurës për Angazhimin dhe Qëndrueshmërinë e Komunitetit Global (GCERF) dhe anëtar i bordit drejtues të Fondacionit Andan në Zvicër, i cili mbështet njerëzit e zhvendosur, thekson se 15 herë më shumë njerëz kanë vdekur për shkak të përmbytjeve, thatësirave, dhe stuhive “në rajone shumë të cenueshme, duke përfshirë pjesë të Afrikës, Azisë Jugore dhe Amerikës Qendrore dhe Jugore”, sesa në pjesën tjetër të botës.
Ekspertët tregojnë gjithashtu se ka të ngjarë të shohim rritje të konsiderueshme në udhëtimet ndërkombëtare, të cilat janë ndikuar shumë nga pandemia COVID-19.
Parashikimet sugjerojnë se do të ketë kërkesë për 10 miliardë udhëtime pasagjerësh deri në vitin 2050, një rritje e konsiderueshme nga rreth katër miliardë sa ishin para pandemisë.
Pasaportat më të mira për vitin 2022 janë:
1. Japonia, Singapori (192 destinacione)
2. Gjermania, Koreja e Jugut (190)
3. Finlanda, Italia, Luksemburgu, Spanja (189)
4. Austria, Danimarka, Holanda, Suedia (188)
5. Franca, Irlanda, Portugalia, Mbretëria e Bashkuar (187)
6. Belgjika, Zelanda e Re, Norvegjia, Zvicra, Shtetet e Bashkuara (186)
7. Australia, Kanada, Republika Çeke, Greqia, Malta (185)
8. Hungaria (183)
9. Lituania, Polonia, Sllovakia (182)
10. Estonia, Letonia, Sllovenia (181)
Pasaportat më të këqija
Qytetarët e një sërë shtetesh nuk kanë mundësi të lëvizin pa viza. Këto vende renditen në fund të listës dhe ato janë:
105. Koreja e Veriut (39 destinacione)
106. Nepali dhe territoret palestineze (37)
107. Somalia (34)
108. Jemeni (33)
109. Pakistani (31)
110. Siria (29)
111. Iraku (28)
112. Afganistani (26)